Yaşamı şiirle düşünmek

Metaforlar imgeler omurlarımızın birinci karanlığından çıkıp gelerek hem bir kendilik yapılanmasını açığa çıkardı hem de ben olmayan ı gizleyerek yazıyı sildi Bu lisanda yaşayan şeyin kendini yazarak gizlemesiydi enfesbet Zira bir şeyi açığa çıkarmanın özünde ebediyen geriye kalan şeylerin gizlenmesi yatar Şiirin içerdikleri kadar dışarıda bıraktıklarına da bakmak gerekir zira şiirin kurucu sayılmasının bir öteki nedeni dışarıda bırakma yoluyla göstermesidir Dışarıda tutulan kurucu ötekidir Elbette lisanın hudutlarından öteye yanlışsız yazının bu silinişi varlığın gerçekte lisana gelmesini sağlayan buna imkan tanıyan şeydi Bu ayrıyeten bizlere uzlaşı olarak ortaya çıkan her şeyin aslında derin çatışmaların bir eseri olduğunu ve sadece öznesiyle hudutlu kalmadığını gösterdi Şiir de açığa çıkarılmış uzlaşılara ilişkin bir söylemdir Bu telaffuz tarihi kuşkusuz ruhun kurucu çatışmalarının izleriyle kuruldu özünde ise insanlığın büyük ateşlerine derin sularına rüzgârlı karanlığına ilişkin

Bugün şiir öznelliğin radikal bir söylemi olmaktan ibaret değil elbette tıpkı vakitte ruhsal bir edim olma özelliği taşıyor Bu formda insanlığın hem yüzeyi aşındıran hem de derinliği parçalayan ortak seslerini duyabiliyoruz Şiirin çoğul seslerini işitmek tüm bildiklerimizden kuşkulanmanın alışıldık olanı sarsmanın yeri yadırgamanın farkındalığı kışkırtmanın gerçekliği sorgulamanın yeri olageldi Zati şiirin muhteviyatı biraz da zihnin dışındaki manadan ve gerçeklikten oluşmaz mı Dünyayı taşıyabilmenin anlamlandırabilmenin yükü şiir aracılığıyla sonun her iki tarafına bakabilmeyi büyük bir yanılsama kurgu olan dünya yüzünü elbette lisanın sapaklarına karışarak bir nebze de olsa aşabilmeyi gerektirdi Şiirin metafizik arayışları bu açıdan bize yalnız alacakaranlıkta kendisini gösteren bir ışığı aramayı öğütlüyor

Şiir daima aydınlığa açıklığa berraklığa yanlışsız oldu Üstelik bu biraz da negatifin çalışmasının zorluğu içerisinde her şeye karşı ve en çok kendine karşın bir gayretti Lisan ile başlayan arayışlar açılan yollar karışılan sapaklar ve temas edilen iç hudutlar ruhsal tertibin işleyişine dair hareketliliği ortaya çıkarmakla kalmadı negatifin çalışması yoluyla bu hareketliliğin şiire katılmasına da aracı oldu Konuşan biraz da boşluklardı katmanlar ortası hudut çizgileriydi uğultular seyahatin bağıntılarını sislese bile dil olmayan ın işitilebilir sessizliğiydi Sonunda açıklığa biraz daha yaklaşmış olduk Elbette buradan şiirin her şeyi açık ettiği ya da etmesi gerektiği üzere bir mana çıkarılmamalı Şair her vakit bilinmeze gerçek oluştadır gücünü meçhullüğü kat edebilme yetisinden alır Bu yüzden de yokluğun hafızası sürekli şiirin yörüngesi olacaktır

Aydınlığa şiirle ulaşmak mecburî olarak varlığın tekinsiz karanlığını geçebilmeyi gerektirdiği için şiiri birebir vakitte insanlık tarihinin sessiz bir konuşması yani tarihin arkeolojisi olarak da düşünebiliriz Bu bakış şiirdeki Ben in aslında öznel bir seyahatten izler barındırmakla kalmayıp kolektif alanı konuşmaya çağırdığını bu biçimde daha gözenekli bir bakışın çağın şartlarına ve bu şartların dolayımındaki beşere doğrulmakta olduğunu gösterir bize Şiirin artık susmuş yersiz yurtsuzlaşmış halklarından gelen bu sese kulak kesilmek içinde bulunduğumuz ve ismine antroposen dediğimiz insan yıkımı çağında hepimizi derin bir yüzleşmeye çağırması açısından epeyce değerli Şiirin manasını ve imkânını bir de bu açıdan düşünmek birebir vakitte çağın açmazlarını insan olmanın yükümlülüğünü diğeri için olmanın etik çerçevesini düşünmeyi de gerektiriyor Daha açık bir tabirle bir sorumluluk etiği olarak düşünme yi gerektiriyor Tahminen bu biçimde artık unutulmuş olan saf tabiatımızın izlerini yaşama geri çağırmak mümkündür Bu ahenk ismine baskılanmış insan tabiatının canlılığına yine sahip olmayı tikel farklılıkları yaşama geri çağırmayı ve dışına savrulduğumuz bütünlük hissini farklılıkların yaşatılması ile tekrar tesis etmeyi sağlayacaktır kuşkusuz Bunun yolunu ise şiirin sezgisiyle ortak duyudan getirilen içeriklerin bedenleşmesi açacaktır Lisan aracılığıyla tesis edilen öznelerarası toplumsal kazanımlar elbette şiirin sezgisel dağarcığıyla işlenen ruhsallığın birer kazanımı olarak hareketi de gerektiriyor Şiir ayrışmış olan zihin beden bütünlüğünü tekrar kurmasıyla dünya içinde evindelik ten koparılmış insanın cihanla bütünlüğünü yine sağlamasıyla ve hatta bilmekle bilinmekle mühürlenmiş insanın bilinmezle bütünlüğünü inşa etmesiyle bunun için ziyadesiyle yol açıcıdır Zira zihinler ortası transferiyle yıkmanın ve etik pahalarla yine inşa etmenin yolunu araladı bütünlüğün davetini duymanın içsel imkânı oldu her vakit

Şiirin kıymeti elbette varlığın dünyaya açılmasından doğan bir melez lisan oluşundadır Vücudun dünyanın bir hududu olarak burada oluşundan ve her iki tarafa hakikat açıklığından uyanıklığından kurulmasındadır Zira hududun olduğu yerde ihlal de vardır Hem dışarıda bırakan hem içeri alan bir ihlal Biraz da bu farkındalık şiiri insanın evvel kendiyle sonra oburlarının suretindeki görünümleri ve yansımalarıyla yüzleşme pratiği kıldı Böylelikle yüzleşmeler yerlerini manası yaratan ayrılıklara bıraktı İnsan kültürel bir varlık hasebiyle şiir dediğimizde biraz da hislerin kültürel tarihinden kelam açmış oluyoruz Burada hislerin kanılarla ilişkilenme biçimlerinin şiirsel transferleri devreye giriyor Hislerin taşıdıkları yükleri alan ikilikleri zıtlıkları kutupları ortasındaki çatışmaları gideren bu aktarımlardır Lisan ile gerçekleşen her paka çekiş ruhsal hareketliliğin seyrini etkileyerek sarih olana bağlanan yeni duygu düşünce bileşikleri oluşturur ki bunlar farklılıklarımız ortasındaki kurucu dönüştürücü dinamiklerdir Birbirini duyan ve besleyen sesler

Nasıl düşündüğümüz nasıl hissettiğimize bağlıdır nasıl hissettiğimiz ise neyi bilip bilmediğimize Bu iç içeliğe dair mana köprülerini kurmasıyla hisleri tahakküm ve direniş odaklarının dolayımından çıkararak özgürleştiren şiir bu manada her vakit yeni bir kendilik örgütlenmesi başlatabilecek olan ilksel kıvılcımı da içerisinde taşıyacaktır

Antroposen çağında insanın kendisini bir diğerinde başkayı da kendi içinde şiirle duyabilmesi kuşkusuz dönüştürücü ve kıymetli bir eşik Bir ortada yaşama imkânını genişleten bir ortada oluşun sonlarında her türlü ihlalden kaçınmayı gerektiren bir açıklığa ilişkin İçinde olduğumuz vakitler da artık bu tıp ihlalsiz temasların geçişliliğini gereksiniyor Bu açıdan şiir her şeyden evvel öznesini sorunsallaştırarak onu kurucu gözeten dönüştüren bir yaşama davet eder Yıkmak ve yine inşa etmek şiirin bir niteliğidir Tıpkı değişmeye değiştirmeye dönüşmeye dönüştürmeye çağırması hatta buna zorlaması üzere

Şiirin düşünmeyi seçmeyi yatırım yapmayı reddetmeyen insanların ortak lisanı olarak bizleri kendimizden özgürleştireceğine öznelerarası ilgileri tabiatına uygun biçimde tekrar yapılandırabileceğine inanmak bir diğerini duymaya ve kendini başka da açmaya açık olmakla mümkün Zira özne için şiir tam da ruhsal hareketlilikteki yeri ölçüsünde canlı ve kurucudur Bu açıdan içsel iştiraklerimizi yan yanalığımızı bilince çıkarmanın yazısı olageldi daima

Öznenin bölünmüşlüğü bir lisan tabir kazandı böylelikle ayrışmanın kalıntılarına dair kültürel kayıtlar da bırakılmış oldu İnanıyorum ki bu kaydın canlı tarihini işitmek için şiire kulak vermek son kertede bizleri kurulmuş yalıtılmış ayrıştırılmış ve bölünmüş özneler olmaktan kurtaracaktır