ANKARA – Millet İttifakı’nın adayının kim olacağı ve ne vakit açıklanacağı siyaset gündeminin öne çıkan tartışma başlıklarından biri olmaya devam ediyor. Muhalefet başkanlarının “Aday altılı masanın mutabakatıyla belirlenecek ve seçim periyoduna girilinceye kadar konuşulmayacak” beyanlarına rağmen her gün yeni bir aday ismi ortaya atılıyor ya da ismi konuşulanlar üzerinden yeni bir tartışma yürütülüyor. En son eski Anayasa Mahkemesi Lideri Haşim Kılıç’ın adaylığı tezi gündeme getirildi. Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ da Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ı adaylığa davet etti. Pekala bu bahsin değişik başlıklarla daima gündeme taşınması ne manaya geliyor. Muhalefet kulislerinde bu soruya cevap aradık.
ADAYLIK TARTIŞMASI NEDEN DAİMA GÜNDEMDE TUTULUYOR?
CHP, ÂLÂ Parti kurmaylarına nazaran adaylık tartışmasının daima gündemde tutulmasının birden fazla gayesi var. Bu gayeler, “Bu seçim, ittifak seçimi olacak. Sarayın da ittifakı dinamitlemeye dönük hesabı olduğu açık. Bunu en rahat yapacağı mevzuyu da adaylık tartışması olarak görüyorlar. Bu nedenle daima bunu gündeme getiriyorlar”, “Milletin sıkıntısı açlık yoksulluk. Bu konuşulmasın diye gece gündüz adaylık tartışması yürütüyorlar”, “Bir kriz, sorun varmış algısı yaratılarak Millet İttifakı yıpratılmak isteniyor”, “Başka söyleyecek lafları olmadığı için gündem yapılıyor”, “Merak uyandırıyor, işin reytingi var” üzere sözlerle tabir ediliyor. MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin bu bahiste sıklıkla açıklama yapması da “Devlet Beyefendi siyasetin mühendisi! Konuşması normal” kelamlarıyla bedellendiriliyor.
ADAYIN NİTELİKLERİ NE OLACAK?
En son adaylığı gündeme getirilen Haşim Kılıç, Zühtü Arslan üzere siyasi partiler dışından isimler için de “Ciddiyeti yok”, “Zerre kadar gündem değil” deniliyor. Mevcut sistemin “Partili Cumhurbaşkanlığı” sistemi olduğunu hatırlatan kurmaylara nazaran adayın bir siyasetçi olması kural. Yapılacak seçime ittifakla girileceğine dikkat çekiliyor, “Sorun yalnızca seçimi kazanmak değil. Seçim öncesi 6’lı masayı sürdürmek, seçimde sandıkları korumak, seçim sonrası oluşturulan ittifakla ülkeyi yönetmek kıymetli. Tüm bunlar siyasi partilerle, onların karar vereceği projeksiyonla yani bir siyasetçiyle olabilir” deniliyor. Adayın siyasetçi olmasının yanı sıra partisi için de “CHP’li olacak” değerlendirmesi yapılıyor.
‘PSİKOLOJİK HARP YAŞANACAK, ÇELİK ÜZERE SONLARA SAHİP OLAN KAZANIR’
Liderlerin beyanlarına rağmen muhalefetin Cumhurbaşkanı adayı tartışması devam edecek görünüyor. Muhalefet partisi kurmayları aday ismi açıklanana kadar önemli bir ruhsal harp yaşanacağı görüşünde. İttifak içinde çatlaklar yaratma, hudut uçlarına dokunma emeli taşıyan, iftira, karalama içeren kampanyaların sürpriz olmayacağı konuşulurken, “bu süreci çelik üzere sonlara sahip, sağlam, sağduyulu formda yöneten tarafın kazanacağına” işaret ediliyor.
‘SEÇİM KARARI YOKKEN NEDEN ADAY İLAN EDİLSİN’
Muhalefet açısından Cumhurbaşkanı adayının açıklanmaması yanlışsız bir strateji. Şimdi seçim takviminin ilan edilmediğine dikkat çekiliyor, “Bize aday soruluyor lakin Cumhur İttifakı’nın adayı da şimdi ilan edilmedi. Bahçeli “adayımız” açıklaması yapsa da Erdoğan “adayım” demedi. Seçim kararı yokken neden aday ilan edilsin. Hakikat olan takvim açıklandıktan sonra ilan edilmesi” deniliyor.
‘TEK ADAYLA YOLA ÇIKILMAYACAK’
Muhalefete nazaran Cumhurbaşkanı adayını belirleme takviminin seçim takvimine bağlanmasının bir öbür değerli münasebeti daha var. Sistem değişikliği vaadi ile seçimlere girecek olan muhalefet partileri aday için ısrarla, “Biz yeni bir Erdoğan seçmeyeceğiz” vurgusu yapıyor. Bu vurgu, “Tek başına Cumhurbaşkanı adayının ismini belirlemek yetmez. Seçimin kazanılması durumunda ülkeyi fiili olarak parlamenter sistemle yönetme gayesi doğrultusunda kurulacak idare sisteminin, bu mekanizmayı yürütecek kadronun da büyük ölçüde belirlenmesi gerek. Tek adayla yola çıkılması gerçek değil” kelamlarıyla yorumlanıyor. Bu yaklaşım 6 muhalefet partisinin önüne koyduğu “geçiş sürecinin yol haritası” çalışmasına işaret ediyor. Bu çalışma seçim öncesi ve sonrası yapılacak işlerin yanı sıra Cumhurbaşkanının yetkilerinin ne kadarını, nasıl kullanacağını, idare sürecine ittifak ortaklarının nasıl bir sistemle katılacağı üzere başlıkları içeriyor. Görünen o ki bu sistem içinde yer alacak kimi isimler de seçim öncesi belirlenmiş olabilir.
BİRDEN ÇOK ADAY İSMİ AVANTAJ MI DEZAVANTAJ MI?
Cumhurbaşkanı adaylığı için en çok konuşulan isimler CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş. Muhalefete nazaran birden fazla adayın konuşulması dezavantaj değil avantaj olarak görülebilir. Bir siyasi parti temsilcisi, “Hepsi tartışılsın, hatta bunu tartışma olarak da görmemek gerek. İlgi var, merak ediliyor ne hoş diye okumak mümkün. İktidar cephesinde bir aday dışında isim konuşulmuyor. Bu muhalefetin zenginliği. Bizde seçenek çok” diyor.
İTTİFAKIN GENİŞLEMESİ; ORTAK LİSTE TARTŞMALARI…
Muhalefet cephesinde ittifakın genişlemesi, seçime ortak liste ile girilmesi üzere başlıklar da değerli bir gündem unsuru. İttifakın genişlemesi açısından “Yeni kurulan DEVA ve Gelecek Partisi’nin tek adam rejimine karşı oluşan siyaset perspektifinin dışında kalmayacağı” görüşü lisana getirilirken, mümkün liste krizleri için “Sorun olmaz makulde buluşulur” değerlendirmeleri yapılıyor.