ANKARA Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı askeri harekât ile iki ülke ortasındaki krizin boyutları güzelden güzele tırmanırken Anadoluhisarı Escort Bayan bu süreçten en fazla etkilenecek ülkelerin başında Türkiye geliyor Hem Rusya hem de Ukrayna ile stratejik ekonomik münasebetleri bulunan Türkiye buğday mısır arpa ayçiçeği üzere hububat alımının tamamına yakınını bu Anadoluhisarı Escort iki ülkeden sağlıyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun TÜİK datalarına nazaran 2021 yılında Türkiye’nin ihracatında Rusya 5 milyar 800 milyon dolarlık hisse ile 10’uncu sırada yer alırken Ukrayna 2 milyar 900 bin Escort Anadoluhisarı dolarla 20’inci sırada bulunuyor
İthalatta ise Rusya 29 milyar dolarla ikinci Ukrayna da 4 milyar 500 milyon dolarla 12’nci sırada Toplam dış ticaret hacmi Rusya yla 34 milyar 700 milyon dolarken Ukrayna yla 7 milyar 400 milyon dolar üzere önemli sayılara denk düşüyor
Rusya ile Ukrayna ortasındaki krizin boyutu büyüdükçe Türkiye de ekmek ve yağ fiyatlarında önemli artışlar yaşanacağını tabir eden uzmanlara nazaran bu durumun tek tahlili kendine yetebilen tarım siyasetlerine dönüş
TARIMSAL ÜRETİM MALİYETLERİ DAHA DA ARTACAK
Türkiye de son yıllarda ziraî üretimde büyük kayıplar yaşandığına dikkat çekerek buğday arpa mısır ayçiçeği üzere hububat ithalatında rekor düzeylere ulaşıldığına vurgu yapan Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez Rusya ve Ukrayna nın bu rekordaki rolünü şu formda açıkladı
Rusya ve Ukrayna buğdayın yanı sıra arpa ayçiçeği ve mısır konusunda da en büyük üretici ülkelerin başında geliyor Dünya ticaretinde de yüzde 30 ların üzerinde hisseleri var Artık Ukrayna Rusya krizinin hem dünyaya hem de Türkiye ye yansıyacak birkaç ekonomik boyutu olacak Petrol doğalgaz elektrik fiyatlarındaki artış ziraî üretim maliyetlerini etkileyecek Yani sulama maliyetleri ve mazot fiyatlarında artış demek bu Bu bir boyutuydu Bu savaştan tüm dünya ticareti etkilenecek fakat Türkiye daha fazla etkilenecek Bizim ülkemizde 20 milyon tonlardan 17 milyon tona düşen bir buğday üretimi var Arpa üretiminde de önemli bir azalış var Ve biz bu eserleri yurt dışından alarak besin arz açığımızı kapatmaya çalışıyoruz Bugün de buğdayda global manada yüzde 6 lık bir fiyat artışı var Ya bu iki ülkeden aldığımız eserlerin fiyatı daha da artar ya da savaş şartlarına nazaran ihracat kısıtlamalarına gidilirse biz bu iki ülkeden arpa mısır ay çiçeği buğday alamayabiliriz

‘ARTAN MALİYETLER VE SAVAŞIN DA TESİRİYLE EKMEK FİYATLARINDAKİ ARTIŞ GÜNDEMDE
Bu kriz kademesinde tek tahlilin üretim maliyetlerinin düşürülüp yerli üretimle iç arzın muhtaçlıklarının karşılanması olacağına dikkat çeken Suiçmez bunun yapılamaması durumunda ekmek fiyatlarındaki artışın kaçınılmaz olacağı görüşünde
Suiçmez Eğer Rusya ve Ukrayna ortasındaki savaş şartları olmasa dahi yüksek üretim maliyetleri ve yurt dışına bağımlılık nedeniyle maliyet artışları üstünden ekmek fiyatlarındaki kısa vadede artış kaçınılmaz Gerek yurt içinde üretimdeki yüksek maliyet gerekse yurt dışındaki alımda yüksek maliyet bir biçimde fiyatlara yansıyacaktır Burada üretim maliyetlerini düşürüp çok daha fazla yerli üretimle kendi iç arzımızın muhtaçlığını karşılamak temel tahlil olur Devletin çiftçiye alım garantisi vermesi ve üretim maliyetini düşürülmesiyle yeni devirde 20 milyon tonların üzerinde buğday üretimi yapmamız halinde ekmek fiyatlarında uzun vadede artış beklememiz gündemden düşer Lakin bu basamakta artan maliyetler ve savaşın da tesiriyle ekmek fiyatlarındaki artış gündemde diye konuştu
RUSYA UKRAYNA SAVAŞI EKMEKTEN ÇOK AYÇİÇEĞİ YAĞ FİYATLARINI ARTIRACAK
Tarım müellifi Ali Ekber Yıldırım a nazaran Rusya Ukrayna savaşı ekmekten çok ayçiçeği yağ fiyatlarını artıracak
Ayçiçek üretiminde Rusya ve Ukrayna nın dünyada neredeyse inhisar duruma geldiğini söyleyen Ali Ekber Yıldırım Bu iki ülkeden ithalat yapmak zorundasınız Türkiye ayçiçeğinde 2021 yılında 739 bin tonluk bir ithalat gerçekleştirdi Bunun yüzde 56 sını Rusya dan yüzde 14 ünü de Ukrayna dan aldı Yani ithalatın yüzde 70 ini biz bu iki ülkeden yaptık Hasebiyle asıl fiyat artışı ayçiçek yağında gerçekleşecek Ham ayçiçek yağının tonu bin 400 düzeylerindeyken bu krizle birlikte yine yükselişe geçti ve bin 500 dolara çıktı Bunun önümüzdeki devirde bin 800 dolara kadar çıkabileceği tasayla izleniyor dedi

‘YAĞ KUYRUKLARI GÖREBİLİRİZ’
Ayçiçek yağına alternatif olarak gösterilen soya ve mısır yağı üzere eserlerde de önemli ezalar olduğunun altını çizen Yıldırım bilhassa Arjantin ve Brezilya da kuraklık nedeniyle soya üretiminde önemli bir düşüş beklendiğini kaydetti Yıldırım Buradaki düşüşle birlikte de ayçiçek yağının fiyatının daha da artması beklenebilir Bakıldığında alternatif yağlardan soya üretiminde yalnızca Brezilya da 5 milyon tonluk bir düşüş bekleniyor Milletlerarası Hububat Konseyi nin 2021 2022 üretim varsayımlarını açıkladığı datalara nazaran soyada toplamda 15 milyon tonluk bir düşüşü öngörüyor Dünyadaki bu fiyat hareketliliği ayçiçek yağındaki fiyat artışlarına işaret ediyor Uzun vadede yağ kuyrukları görebiliriz tabirlerini kullandı
‘UKRAYNA KRİZİNİ FIRSATA ÇEVİRMEK MÜMKÜN’
İYİ Parti Kalkınma Siyasetleri Başkanlığı Tarım ve Kırsal Kalkınmadan Sorumlu Lider Yardımcısı Ergin Kahveci ye nazaran ise Rusya Ukrayna krizini fırsata çevirmek mümkün
Rusya ve Ukrayna nın dünyadaki tahıl ve yağlı tohumlar üretiminin merkez sınırı olduğuna işaret eden Kahveci Türkiye ve Latin Amerika ülkelerinin de ‘potansiyel’ olarak bu çizginin içerisinde olduğuna dikkat çekti
Türkiye nin bilhassa son yıllarda uyguladığı yanlış tarım siyasetleri nedeniyle tarım eserlerinde dışa bağımlığın arttığını belirten Kahveci Bu bağımlılık bizim yetersizliklerimiz üzerinden yürüyor Bu da kısa vadede bize buğday temininde ve bilhassa ay çiçeği tohumu ile ham ayçiçeği yağı temininde kriz olarak gelecek dedi Kahveci ye nazaran bu krizi fırsata çevirmek ise mümkün
Türkiye nin bir an evvel Ukrayna ile ayçiçeği ile buğday üzere eserler noktasında mutabakat sağlaması gerektiğine vurgu yapan Kahveci Doğru bir siyaset yürütebilirsek Ukrayna nın kendi kalan üretimlerini dışarıya satabilmesinin yolu yakın periyotta ya Avrupa ya da Türkiye üzerinden geçecektir Sonuçta Ruslar Kırım ve birçok limanda hâkimiyeti kurduktan sonra kalan küçük limanlarda küçük tonajlı gemilerle nakliye bahtı olacaktır Ukrayna nın Ukrayna nın kesinlikle bir sonraki yıl üretimlerinin fiyatları düşecektir Lakin eserleri Rusya mı Türkiye mi yoksa Avrupa mı alacak Bence bizim burada düşünmemiz gereken temel nokta burası diye konuştu

‘TÜRKİYE NİN TEZ ELDEN UKRAYNA NIN TARLASINDAKİ ESERİ SATIN ALMAYI DENEMESİ LAZIM’
Kahveci bu noktada ise nasıl bir yol izlenmesini gerektiğini şu formda açıkladı
Ukrayna yılda 20 milyon ton civarında buğday ihraç ediyor Bu ihraç ettiği buğdayın bu yılki üretiminde bir sorun olmayacaktır Aslında kışlık ekilişler yapıldı Hasatta bu eserlerin ihracatını Ukrayna özgür iradesiyle yapabilecek mi Ruslar Ukrayna ya bu yolu kapatıp bir rekabet ortamı mı oluşturacak Şayet Ukrayna bağımsız bir formda ihracat gerçekleştirirse eserleri bugünkü piyasa bedelinden ucuza satmak durumunda kalacak Bu da bu yılki fiyatlardan 5 10 dolar düşük olmak durumunda kalacak Bu duruma ek olarak da Ukrayna nın şimdiden eser ilişkileri yapmaya muhtaçlığı var Bu nedenle de bizim şimdiden Ukrayna nın nakit muhtaçlığını karşılayarak ayçiçeği buğday üzere eserlerde ürün pazarlığına girmemiz lazım Türkiye nin tez elden Ukrayna nın tarlasındaki eseri satın almayı denemesi lazım Şayet bu fırsatı değerlendiremezsek o vakit gelecek sene daha yüksek fiyatlarla eser satın almak zorunda kalacağız
BU SÜRECİ ÂLÂ YÖNETEMEZSEK EKMEK FİYATLARI BIRAKIN 5 TL Yİ 11 TL Yİ BİLE GÖRÜR
Diğer yandan da bizim ekilmeyen alanlar üzerinde yoğunlaşmamız gerekiyor Önümüzdeki yıl şayet tekrar bizim yüzde 20 civarında toplam tahıl üretiminde açığımız olursa bu esasen bugünkü kuraklıktan daha büyük bir felaket daveti demektir Şayet Türkiye de gübre kullanımına takviye sağlayamazsak ve ekim alanlarındaki eksikliği bugünden tespit edemezsek Ukrayna ile muahede sağlansa dahi besin fiyatlarında yeniden yüksek fiyatlarla karşılaşacağız Ukrayna mutabakatını güzel yönetebilirsek bir açığı kapatabiliriz Düzgün yönetemezsek işte o vakit ekmek fiyatları bırakın 5 TL yi 10 11 TL yi bile görür Rekor düzeye ulaşır
‘TARIMDA ACİL TEDBİRLER ALINMALI’
HDP Tarım Komitesi Sözcüsü Rıdvan Turan da Rusya Ukrayna krizinden en çok etkilenecek ülke pozisyonunda olduğunu söylediği Türkiye de fiyat artışları kıtlık ve daha da derinleşen yoksullukla karşılaşılacağını kaydetti
Söz konusu krize karşı Türkiye nin tarımda acil tedbirler alması gerekliliğine vurgu yapan Turan Rusya Ukrayna savaşından Türkiye nin etkilenmemesi için öncelikli olarak çiftçilerin bütün borçları kamu borcu olarak üstlenilmeli üretimden düşen çiftçilerin üretime dönmesi sağlanmalı ve âtıl kalan yaklaşık 3 5 milyon hektar tarım alanı ekilerek Rusya ve Ukrayna dan ithal edilen tarım eserleri bu tedbirlerle telafi edilmelidir teklifinde bulundu

YAŞ ZERZEVAT MEYVE İHRACATI DA TEHLİKEDE: YÜZDE 50’NİN ÜZERİNDE KAYIP YAŞANIR
Bir yandan Rusya’dan ziraî eser ithalatı artarken öbür yandan da Türkiye den Rusya ve Ukrayna ya yaş zerzevat meyve ihracatı yapıyor Bu ihracatta en büyük hisseye sahip olan Antalya da ise ihracatçıların telaşlı bekleyişleri sürüyor
Batı İhracatçılar Birliği BAİB Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu bu savaştan olumsuz etkileneceklerini tabir ederek şu ana kadar Rusya ve Ukrayna dan ihracat muahede iptali gelmediğini açıkladı Çavuşoğlu bu sürecin çok sancılı geçeceğini tabir ederek şöyle konuştu
Şu an hudutta bekleyen tırlarımız var Savaştan ötürü giriş yapamıyor Rusya da sıkıntılar hali hazırda var üstüne Ukrayna da gelirse çok önemli problem yaşanacak Bilhassa meyve ve sebzede çok önemli kayıplar yaşarız Ukrayna ihracatında yüzde 50 nin üzerinde kayıp yaşanır