Rusya’nın ABD ve NATO ile yaşanan Ukrayna krizinde yeni bir perde açarak başlattığı ‘özel operasyon’ sürüyor. Moskova’nın hava akınlarına bu sabah 04.00 civarında yine başladığı, Rusya askerlerinin Kiev’in dış mahallelerine konuşlandığı belirtiliyor.
Dakika dakika son gelişmeler şöyle:
Ukrayna Savunma Bakanlığı, şu ana dek 1000’den fazla Rus askerinin öldürüldüğünü savundu. Açıklamada, “Rusya kuruluşundan bu yana rastgele bir silahlı ihtilafında bu kadar çok kayıp vermedi” denildi.
Financial Times gazetesi, Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a da yaptırım uygulamayı planladığını öne sürdü. Gazetenin haberinde, AB dışişleri bakanlarının bugün onaylaması beklenen üçüncü yaptırım paketinin, Putin ile Lavrov’un malvarlığının dondurulmasını da içerdiği argüman edildi. FT’ye konuşan kaynaklar, Putin ve Lavrov’a seyahat yasağı getirilmeyeceğini, AB’nin sembolik diplomatik ihtimalleri açık tutmak istediğini söyledi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy’in müzakere davetinin akabinde, Rusya’nın Ukrayna’yla müzakere yapılması için Belarus’un başşehri Minsk’e heyet göndermeye hazır olduğunu söyledi.
Peskov, şu açıklamayı yaptı: “Bilindiği üzere, Ukrayna Devlet Lideri Zelenskiy, Ukrayna’nın tarafsızlık statüsünü konuşmaya hazır olduğunu söyledi. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, en başından beri harekatın gayesinin Ukrayna’nın silahsızlandırılması ve Nazilerden arındırılması yoluyla Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerine yardım etmek olduğunu belirtti. Bu bağlamda, Zelenskiy’in teklifine cevaben Putin, Minsk’e Rusya Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Devlet Başkanlığı Yönetimi temsilcileri seviyesinde bir heyet göndermeye hazır.” Putin’in Belarus Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko’yla telefon görüşmesi yaptığını aktaran Peskov, Lukaşenko’nun heyetlerin Minsk’e ulaşması, güvenliklerinin ve dokunulmazlıklarının sağlanması ve müzakerelerin yapılması için gereken tüm şartları sağlama kelamı verdiğini kaydetti.
Rus haber ajansları Rusya askerlerinin Kiev’in batısına ulaştığını aktardı. Sputnik’in haberine nazaran, Rusya Savunma Bakanlığı yetkilileri, Ukrayna’nın başşehri Kiev’i batıdan bloke ettiklerini söyledi. Bakanlık yetkilileri, Kiev’de sivil yerleşim yerlerine asla atak yapılmayacağını belirtti. Habere nazaran, yetkililer Kiev’in dışındaki Gostomel hava üssünün Rusya’nın hava indirme güçleri tarafından ele geçirildiğini de söyledi. Hava üssünün 200’ü aşkın Rus helikopterinin yer aldığı bir operasyonla ele geçirdiğini belirten savunma yetkilileri, kelam konusu operasyon sırasında Rusya ordusunun bir kayıp vermediğini, ayrıyeten Çernigov kentini de “bloke ettiklerini” söyledi.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett, Ukrayna başkanı Zelenskiy’e insani yardım teklifinde bulundu.
Bennett’in ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Bennett ile Zelenskiy ortasında yapılan telefon görüşmesine ait “Başbakan Bennett, savaşın bir an evvel sona ermesi umudunu yineledi ve bu güç günlerde Ukrayna halkının yanında olduğunu söyledi” sözlerine yer verildi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, Ukrayna’yla üst seviye görüşmeler görüşmelere istekli olduğunu söylediği belirtildi. Çin televizyonu CCTV, Putin’in Çin devlet lideri Şi Cinping ile bugün yaptığı görüşmede “Üst seviye görüşmelere istekliyiz” dediğini duyurdu.
Habere nazaran Putin Şi ile görüşmesinde, “ABD ile NATO Rusya’nın makul güvenlik kaygılarını uzun müddet görmezden geldi, tekrar tekrar kelamlarından döndü ve Rusya’nın stratejik kırmızı çizgilerine meydan okuyarak, askeri açıdan doğuya hakikat ilerlemeye devam ettiler… Rusya Ukrayna ile üst seviye görüşmeler yapmaya istekli” dedi.
Suriye Devlet Lideri Beşar Esad’ın Putin’le telefonda görüştüğü açıklandı. Buna nazaran Esad, görüşmede Ukrayna konusunda Suriye’nin Rusya’ya takviyesini iletti. Suriye Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, “Görüşme sırasında Esad ve Putin Ukrayna’daki durum ve Rusya Federasyonu’nun Donbass bölgesindeki sivil halkı korumak için başlattığı özel askeri operasyon hakkında konuştu. Esad, konumunun hakikat olduğuna dair kanaatine dayalı olarak, Suriye’nin Rusya Federasyonu’nun yanında olduğunu vurguladı” denildi.
Rus haber ajansı RIA, Zelenskiy’nin Putin’e müzakere masasında buluşma teklifinde bulunduğunu duyurdu. Buna nazaran Zelenskiy, Telegram kanalından yaptığı paylaşımda “Bir defa daha Rusya Federasyonu’nun liderine seslenmek istiyorum. İnsanların ölmesini engellemek için müzakere masasına oturalım” dedi.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, “Rus saldırısı 2. Dünya Savaşı’nın tekrarı gibi” dedi. Zelenskiy, ‘Rus tankları insanlara saldırırken Avrupa’yı yetersiz reaksiyon göstermek ve Ukrayna’ya yardım etmekte yavaş kalmakla’ suçladı. Zelenskiy, Avrupa devletlerine kendilerine yardım için süratle harekete geçme, Avrupa ülkelerinin vatandaşlarına da hükümetlerine bu tarafta baskı yapmaları için protesto şovları düzenleme davetinde bulundu. Zelenskiy, ülkesinin silahlı kuvvetlerine de “Tek sahip olduğumuz şey sizsiniz” diye seslendi.
Rusya Dış İstihbarat Servisi (SRV) Yöneticisi Sergey Narışkin, “Rusya Ukrayna’da barışı süratle tesis edecek ve Avrupa’da daha geniş çaplı bir ihtilafı önleyecek” dedi. Narışkin, “İlerlemenin tek yolu Ukrayna’nın tarafsızlığı” diye konuştu.
Zelenskiy’nin ofisinden gelen ‘Moskova’yla tarafsız statüyü de konuşabiliriz’ açıklaması hakkında Kremlin’den yorum geldi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, “Kiev’in tarafsız statüyü ele alma istekliliğini not ettik, bunu tahlil etmemiz gerekiyor” dedi. Peskov’un “Kiev’den beklentilerimiz tıpkı, Rusya konumunu kız üzere değiştirmez” tabirleri dikkat çekti.
Peskov, bir soru üzerine “Tabii ki Zelenskiy’yi Ukrayna devlet lideri olarak tanıyoruz” derken, Putin ile Ukrayna başkanının yakın vakitte görüşüp görüşmeyeceği sorusuna da “Bir şey diyemem” karşılığını verdi.
Peskov, Rusya’nın ABD ve AB tarafından uygulanan yaptırımlara karşılıklılık prensibine nazaran misilleme tedbirleri alarak karşılık vereceğini de söyledi. Kremlin Sözcüsü, “Yeni yaptırımlara karşı misilleme tedbirleri olacak. Olağan ki de burada karşılılık yasası geçerli olacak. Bu adımların simetrik yahut asimetrik olması, tahlillerin sonuçlarına bağlı olacak” sözlerini kullandı.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Lider Yardımcısı Mihayl Podolyak, barış istediklerini ve Rusya ile Ukrayna’nın tarafsızlığının da ele alınacağı görüşmelere hazır olduklarını söyledi. Podolyak, “Eğer görüşme mümkünse, yapılmalı. Şayet Moskova’da tarafsız statü konusu da dahil, görüşmek istiyorlarsa, bundan korkmuyoruz. Bu hususta da konuşabilirz” dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Kimse Ukrayna’yı işgal etmeyi planlamıyor” dedi. Lavrov bununla birlikte, Ukrayna’nın mevcut hükümetini ‘demokratik’ olarak tanıma ihtimalini kendileri ismine görmediklerini söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı, Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy’nin ‘Ukrayna’nın tarafsız statüde kalmasını’ ele almaya hazır olduğuna dair açıklamaları için de “Yalan söylüyor” yorumu yaptı. Lavrov, Rusya’nın Ukrayna halkının bağımsız olmasını istediğini söyledi.
Lavrov, Kiev’le yalnızca Ukrayna ordusunun silah bırakması halinde görüşeceklerini söylerken, Moskova’nın ‘Ukrayna’yı neo-Nazilerin yönetmesini istemediğini’ de ekledi.
Rusya, Kiev’e füze taarruzları düzenlediği argümanını yalanladı. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan bir kaynak, Ukrayna hükümetinden gelen ‘konut alanlarına füze taarruzları düzenleniyor’ açıklamasını reddetti. Tıpkı kaynak, bu sabah Kiev üzerinde düşürülen uçağın da Rusya’ya ilişkin olmadığını, Ukrayna tarafının dost ateşinde kendi uçağını düşürdüğünü savundu.
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), 28 Mayıs’ta oynanması planlanan Şampiyonlar Ligi finalini St. Petersburg’dan Fransa’nın başşehri Paris’e taşıma kararı aldı.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Yönetimi danışmanı Mihail Podolyak, ülke önderi Vladimir Zelenskiy’in başşehir Kiev’den ayrılmadığını söyledi. Podolyak ayrıyeten, ülkesinin Rusya ile tarafsızlık statüsü ve güvenlik garantileri konusunu konuşmaktan korkmadığını, lakin güvenlik garantileri almaları gerektiğini belirtti. Podolyak, “Ukrayna görüşmeler için her vakit alan bıraktı ve bırakmaya devam ediyor. Bu savaşa son verilmeli. Askeri hareketler durdurulmalı” tabirlerini kullandı.
AP ajansına nazaran, Kiev’de hükümet binalarının bulunduğu bölgenin yakınlarından silah sesleri geliyor.
Rusya, İngiltere’nin Aeroflot kararına misilleme olarak hava alanını İngiliz hava yollarına kapattığını açıkladı. Buna nazaran, İngiliz havayolu şirketlerinin uçaklarının Rusya’daki havalimanlarına inmesi ve ülkenin hava alanını kullanması yasaklandı.
Ukrayna nükleer ajansı, Rusya’nın açıklamasıyla çelişen bir duyuru yaptı. Ajans, Çernobil’deki radyasyon düzeylerinde artış yaşandığını duyurdu.
Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz’deki Yılan Adası’nın denetimini aldıklarını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, 82 Ukrayna askerinin teslim olduğu belirtildi. Ukraynalı yetkililer ise Odessa kentinin güneyindeki adaya konuşlandırılmış 13 hudut muhafızının bir Rus savaş gemisinden açılan ateşle öldürüldüğünü duyurmuştu.
Ukrayna İçişleri Bakanlığı, Rusya’nın ülkede 33 sivil noktayı vurduğunu duyurdu. Açıklamada, “Ruslar sivil yerleri vurmadıklarını söylüyor lakin son 24 saatte 33 sivil nokta vuruldu” denildi.
Rusya Savunma Bakanlığı, dün Ukrayna’ya Belarus üzerinden giren birliklerin denetimine geçen ÇErnobil nükleer santrali hakkında açıklama yaptı. Açıklamada, santralin korunması için hava indirme birliklerinin gönderileceği, bölgedeki radyasyon düzeylerinde bir değişiklik olmadığı belirtildi.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Rusya’nın Ukrayna’nın tamamını almak istediğine inandıklarını söyledi. Wallace, “Bizim görüşümüze nazaran Rusya Ukrayna’nın tamamını işgal etmeye niyetli” dedi. Rus ordusunun harekâtın birinci günündeki amaçlarına ulaşamadığını savunan Wallace, Rusya’nın 450’den fazla işçisini kaybettiği kestiriminde de bulundu.
Ukrayna ordusu tarafından kuzeydoğudaki Sumi kentinde Ukrayna ordusu ile Rus birlikleri ortasında çıkan çatışmanın manzaralarını paylaşıldı. 260 binden fazla nüfusa sahip olan kent, Rusya hududuna 30 km’den daha az bir uzaklığa sahip. Lokal idare başkanı Dmytro Zhyvytsky, büyük bir Rus askeri konvoyunun Sumi’yi geçerek batıya, başşehir Kiev’e hakikat ilerlediğini söyledi. Zhyvytsky, Konotop kentinin de kuşatıldığını belirtti. Birtakım toplumsal medya kullanıcıları orduya ilişkin görüntüyü Twitter’da yayımladı:
Alman mecmuası Der Spiegel, Almanya’nın NATO’nun doğu Avrupa’daki üyelerine asker, hava savunma sistemi ve savaş gemisi göndermeyi planladığını yazdı. Mecmuanın haberinde, bölgeye kısa mühlet içinde yaklaşık 150 asker ve 12’den fazla zırhlı aracın yanı sıra Patriot hava savunma sistemleri ile bir fırkateyn yollanmasının planlandığı öne sürüldü. Habere Almanya Savunma Bakanlığı’ndan doğrulama gelmedi.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, NATO’nun Doğu Avrupa’daki üyelerinden savunma yardımı istediklerini söyledi. Zelenskiy, “Rusya’yı müzakere masasına zorlamalıyız” dedi.
Ukrayna televizyonu, Kiev’de füze akınları nedeniyle alarm verildiğini duyurdu.
Ukrayna İçişleri Bakanlığı danışmanlarından Anton Heraşçenko, bugün Kiev’de bir tank saldırısı beklediklerini söyledi. “Bugün savaşın en sıkıntı günü olacak” diyen Heraşçenko, Kiev’in yabancı müttefikleri tarafından temine dilen anti-tank füzeleri ile savunmasının hazırlıklı olduğunu belirtti.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, Rusya’nın hava akınlarına sabaha karşı 04.00’da yine başladığını lakin askerlerin karadan ilerlemesinin büyük ölçüde durduğunu söyledi. Rusya’nın yalnızca askeri değil sivil gayeleri de vurduğunu savunan Zelenskiy, ‘Ukrayna’nın yalnız bırakıldığını’ söyledi. Zelenskiy, “Dünya olup bitenleri uzaktan izlemeye devam ediyor” derken, Moskova’ya daha fazla yaptırım davetinde bulundu.
Rusya Güç Bakanlığı, “Türkiye’ye gaz teminatında Ukraynada’ki durum nedeniyle bir sorun kelam konusu değil lakin fiyatlarda artış olabilir” açıklaması yaptı.
Ukrayna’nın batısında bulunan ve Batılı başkentlerin krizin başında Kiev’den çektiği diplomatik çalışanının yerleştirildiği Lviv kentinden de siren sesleri geldiği belirtildi. Reuters’a konuşan bir şahidin aktardığı haber resmi kaynaklarca teyit edilmedi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Ukrayna’ya Belarus’tan girip güney istikametinde ilerleyen Rus mekanize güçlerinin başşehir Kiev’in 32 kilometre kuzeyinde bulunduğunu söyledi. AP ajansına konuşan bir kaynak, Austin’in Kongre üyeleriyle yaptığı görüşmede, Rus askerlerinin başşehre çok yakın olduğu konusunda ikazda bulunduğunu anlattı. ABD’li yetkililerin, Rusya’nın Kiev’i kuşatmak istediğine inandığı belirtildi.
Ukrayna Merkez Bankası Rus ve Belarus rublesiyle süreç yapılmasını yasakladı. Bankaların Rusya, Belarus’ta bulunan kuruluşlara ödeme yapmaları da engellendi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba, yaptığı toplumsal medya paylaşımında, ‘Kiev’e vahim roket saldırıları’ yapıldığını söyledi. Kuleba, “Başkentimiz en son buna emsal bir şeyi 1941’de Nazi Almanyası saldırdığında yaşamıştı. Ukrayna o berbatlığı yendi; bunu da yenecek. Putin’i durdurun. Rusya’yı izole edin. Tüm bağları koparın. Rusya’yı her yerden atın” tabirlerini kullandı.
Ukrayna İçişleri Bakanı Danışmanı Anton Geraşçenko, Kiev’de kimi konutların roket düşmesi sonucu hasar aldığını belirtirken, 3 sivilin yaralandığı açıklandı.
