Ogün Akkaya
ANKARA – CHP, DÜZGÜN Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ile Demokrasi ve Atılım Partisi temsilcilerinin üzerinde uzlaştığı “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni” 6 partinin genel liderlerinin katıldığı toplantıyla kamuoyuna açıklandı.
48 SAYFALIK METİNDE ‘CİNSİYET’ SÖZÜ YALNIZCA 2 KERE GEÇTİ
Genel lider yardımcılarının açıklamalarının akabinde, 6 muhalefet başkanının imzaladığı ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ metninde, LGBTİ+’ların haklarına yer verilmedi. Metnin ‘Temel Hak Ve Özgürlükler’ başlıklı kısmında, “Temel hak ve özgürlükler; lisan, din, mezhep, ırk, cinsiyet, siyasi ve toplumsal aidiyet farkı gözetmeksizin tüm beşerler için garantiye kavuşturulacak ve iç hukukumuz milletlerarası standartlarla uyumlu kılınacaktır. Ötekileştirme hissi doğuran tüm uygulamalar ortadan kaldırılacaktır” denildi. 48 sayfalık metinde ayrıyeten LGBTİ+ hakları, toplumsal cinsiyet, cinsel yönelim ve nefret cürmü üzere başlıklara yer verilmezken, metinde “cinsiyet” sözü yalnızca 2 sefer geçti.
‘HER BAHSE DEĞİNEN BİR MUTABAKAT METNİNDE LGBTİ+ HAKLARININ OLMAMASI KABUL EDİLEMEZ’
Gazeteci ve LGBTİ+ hakları aktivisti Yıldız Tar, ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni’ içinde LGBTİ+’lara yer verilmemesini kıymetlendirdi. Altı siyasi partinin birleşip, LGBTİ+ haklarından bahsetmemesinin “üzücü olduğunu” belirten Tar, “Bir yandan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni’nde geçmişe, eskiye dönüş değil, ‘yeni ve yenilik’ derken, evvelce çok daha geri bir duruma düşülmüş oldu” dedi.
Tar, ayrıyeten CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun fotoğrafını taşıyan ve üzerinde “Etnik köken, inanç, engellilik, cinsel yönelim maddeyle dezavantaj olmaktan çıkarılacak” yazan parti çalışmasını hatırlatarak, “Çok değil iki ay evvel Kemal Kılıçdaroğlu, reklam panolarında bunları söylerken, 2 ay sonra önümüze çıkan ve çok ayrıntılı, neredeyse her mevzuya değinen bir mutabakat metninde LGBTİ+ haklarının olmaması kabul edilemez. Açıkçası, ‘Burada yenilik nerede?’ diye sorduruyor. Cinsel yönelime ait reklam panoları vermiş CHP başkanının, iki ay sonra CHP’nin önünü çektiği bir teşebbüste LGBTİ+’ları unutması akla mantığa uygun gelmiyor” değerlendirmesini yaptı.
‘LGBTİ+ HAKLARINI UNUTMAK DİYE BİR ŞEY MÜMKÜN DEĞİL’
Sivil toplum kuruluşlarının, siyasi parti temsilcilerinin, akademisyenlerin ve gazetecilerin iştirakiyle gerçekleştirilen lansmana LGBTİ+ örgütlerinin davet edilmemesini ait ise Yıldız Tar, “Unutma ya da akla gelmeme durumu değil. Bilerek isteyerek LGBTİ+’ların dışarıda bırakıldığını düşünüyorum” dedi.
Türkiye’de “LGBTİ+ haklarını unutmak” diye bir durumun mümkün olmadığını söyleyen Tar şöyle devam etti: “Hükümet unutturmamak için her türlü kampanyayı, nefret telaffuzunu devreye sokuyor. Buna karşılık hükümete alternatif bir yaklaşım gösterdiğini söyleyen 6 siyasi partinin hükümetin nefretine karşılık büyük bir sessizlik siyaseti güdüyor olması da Türkiye’de demokrasi açısından üzücü. LGBTİ+’lar açısından değil zira demokratik bir sistem hedefleniyorsa, temel hak ve özgürlüklerin merkezde olduğu bir sistem hedefleniyorsa, LGBTİ+ haklarından bahsetmeme lüksü yok. İnsan hakları, hak ve özgürlükler bir bütündür. LGBTİ+ hakları da bunun bir kesimidir. Bu istediğiniz kısmını alacağınız, işinize geleni bırakacağınız yamalı bir bohça değil.”
‘LGBTİ+LARIN EN KIYMETLİ TALEPLERİNDEN BİR TANESİ EŞİT YURTTAŞLIK’
Sosyal Siyaset, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPOD) Siyasal İştirak Koordinatörü Zarife Akbulut, daha öncesinde ortalarında CHP, GÜZEL Parti ve DEVA’nın olduğu siyasi partilerle toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine görüşmeler gerçekleştirdiklerini hatırlattı. Akbulut, bu görüşmelere karşın açıklanan ortak metinde “cinsiyet eşitliği” tabirinin yer almamasına rağmen CHP’nin reklam panolarına astığı afişleri hatırlatarak şunları söyledi: “CHP’nin de bu bahiste reklam afişleriyle kelamını ettiği bir talepti. Partiler, demokratik bir açılım hedefliyor ise eksik kalındı. Demokrasinin olmazsa olmazlarından bir tanesi bütün toplumsal bölümlerin ittifak içerisinde ilkesel olarak yer alması. 30 yıllık LGBTİ+ hareketinde en değerli taleplerden bir tanesi, eşit yurttaşlık talebi. Metinde tekliflerin görünmemesi, en kolay haliyle eksik bir çalışma.”
‘HAKKI TESLİM EDİLMESİ GEREKEN EN ÖNCELİKLİ KÜMELERDEN BİR TANESİ LGBTİ+’LAR’
Akbulut, deklarasyon okuduğu sırada İstanbul Sözleşmesi’ne atıf yapanların seslerini duydukları ancak deklarasyonun memleketler arası kontratlar ile ilgili kısmında İstanbul Sözleşmesi’nden de bahsedilmediğini hatırlatarak şunları kaydetti: “Saadet Partisi’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldığı periyotta de bir görüşü vardı. Bu mevzuda homofobik olduklarını, bunu da deklare etmekten çekinmediklerini biliyoruz. Lakin demokratik bir yerde bir ortaya gelmiş partiler için demokrasinin olmadığının tabiridir. İnsan hakları temelinde bir çalışma yapılıyorsa, hakkı teslim edilmesi gereken en öncelikli kümelerden biri LGBTİ+’lar. Bu manada eksik olduğunu düşünüyorum.”
‘BU ŞUURLU BİR GÖRMEZDEN GELME’
“Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni” tanıtımına dernek olarak çağrılmamalarına ait, “Görmezden gelmek tahminen birbirleri ortasındaki ittifak münasebetinin sağlamlaştırmaya dair bir şey lakin toplumsal olarak karşılık bulacağını düşünmüyorum” diyen Akbulut kelamlarını şu sözlerle sürdürdü: “Bizi tanımıyor olmaları mümkün değil. Birkaç ay öncesine kadar kendilerini genel merkezlerinde ziyaret ettik, taleplerimizi ilettik. Ayrımcılığa ve nefret hatasına maruz kalan LGBTİ+ derneklerini de çağırmak zorundasınız. ‘Biz bu örgütleri tanımıyoruz’ deme talihleri yok. Bu şuurlu bir görmemezlik.”
