Avrupa Adalet Divanı, Macaristan ve Polonya tarafından Avrupa Birliği (AB) bütçesiyle ilgili şartlılık düzeneğine karşı açılan davaları reddederek, iki üye ülkenin Birlik bütçesinden faydalanmasının hukukun üstünlüğüne uymasına bağlanmasının önünü açtı.
Polonya ve Macaristan, demokrasi ile hukukun üstünlüğü üzere unsurlarda gerileme olduğu gerekçesiyle bir müddettir AB tarafından eleştiriliyordu.
Avrupa Parlamentosu, 29 Ekim 2021’de hukukun üstünlüğü unsurunu ihlal eden bu ülkelerin ortak bütçeden fon almasını engellemediği gerekçesiyle Avrupa Kurulu’ndan davacı olmuştu. Avrupa Adalet Divanı Savcısı, 2 Aralık 2021’da yayımladığı yazılı mütalaasında, AB’nin Polonya ve Macaristan’a yapılacak mali yardımların askıya alınması yolunda görüş belirtmişti. Polonya ve Macaristan da buna itiraz etmişti.
AB’nin en yüksek mahkemesi Avrupa Adalet Divanı, temyiz edilemeyecek bu kararla iki ülkenin itirazlarını reddetti. Böylelikle iki üye ülkenin Birlik bütçesinden faydalanmasının hukukun üstünlüğüne uymasına bağlanmasının önü açıldı.
AB’NİN POLONYA VE MACARİSTAN’A ELEŞTİRİLERİ
AB Komitesi, Polonya ve Macaristan’da bilhassa yargı bağımsızlığı üzere demokratik standartların aşındığını belirterek, bu ülkelerin durumu düzeltmemesi halinde “yetkilerini kullanmaktan çekinmeyeceğini” bildirmişti. Hukukun Üstünlüğü 2021 raporunda Polonya’da son 6 yıldaki ıslahatlarla yargı sistemi üzerinde hükümetin tesirinin arttığı eleştirisi yapılmıştı.
Polonya Anayasa Mahkemesinin “ulusal maddelerin kimi alanlarda AB hukukundan üstün olduğuna” yönelik kararı da AB tarafından eleştirilmişti. AB idaresi, AB maddelerinin ulusal kanunların üzerinde olduğunu, AB Adalet Divanının kararlarının üye ülkeler için bağlayıcı olduğunu vurgulamıştı.
Raporda, Macaristan ise yolsuzlukla gayret yetersiz kalan önlemler konusunda eleştirilmiş, ülkede medyada çoğulculuğun tehlike altında olduğu söz edilmişti.
AB Kurulu, Polonya ve Macaristan hakkında eşcinsellerin haklarına hürmet gösterilmediği gerekçesiyle yasal süreç başlatmıştı. (AA)