Moskova’nın Ukrayna operasyonuna misilleme olarak Batı dünyasının birtakım Rus bankalarını çıkarma kararı aldığı SWIFT, paranın süratle hudut tanımadan bir yerden bir yere gönderilmesini sağlayan memleketler arası mali yapılanmanın ismi .
Kelime olarak da İngilizce, Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, yani Global Bankalararası Finansal Bağlantı Birliği’nin kısaltmasından oluşuyor. 1973’te oluşturulan ve merkezi Brüksel olan sisteme dünya çapında 200 ülkeden toplam 11 bin mali kuruluş ve banka üye.
SWIFT İLETİLERİNİN YÜZDE 1’DEN FAZLASI RUSYA İRTİBATLI
Fakat SWIFT bildiğimiz klasik bir bankadan çok farklı. Kullanıcılara, aktarılan bir paranın bir hesaptan çıktığını ve öteki bir hesaba girdiğini bildiren bir gerçek vakitli iletileşme sistemi üzere. Bu sistem üzerinden her gün 40 milyonu aşkın bildiri gönderiliyor ve trilyonlarca dolar şirketler ya da hükümetler ortasında el değiştiriyor. SWIFT iletilerinin yüzde 1’den fazlasının Rusya kontaklı ödemelere ait olduğu varsayım ediliyor.
MERKEZİ BELÇİKA’DA
SWIFT, tek bir kurumun kendi memleketler arası ödeme sistemini geliştirmesi ve bu alanda inhisar olmasını istemeyen Amerikan ve Avrupa Bankalarının ortak teşebbüsüyle kurulan bir sistem. 2 binden fazla banka ve finans kuruluşu SWIFT ağının ortak sahibi. Bu ağın merkezi Belçika’da ve işleyici Belçika Merkez Bankası tarafından, ABD ve İngiltere dahil dünyanın başka önde gelen merkez bankalarıyla ortaklaşa denetleniyor.
İRAN DIŞ TİCARET GELİRİNİN YÜZDE 30’UNU KAYBETTİ
SWIFT, üyelerinin memleketler arası ödemelerini inançlı bir biçimde yapmalarını sağlıyor. Uyuşmazlıklarda taraf olmayacağı var sayılıyor. Ne var ki 2012’de İran nükleer programı gerekçesiyle konulan milletlerarası yaptırımların kesimi olarak SWIFT’ten dışlandı. İran bunun sonucu olarak petrol ihraç gelirlerinin neredeyse yarısını ve dış ticaret gelirlerinin yüzde 30’unu kaybetti.
SWIFT, kuruluş olarak yaptırım kararlarında hiç bir tesiri olmadığını bu çeşit kararları hükümetlerin belirlediğini söylüyor.
RUSYA’YA TESİRİ NE OLUR?
Rus şirketlerinin bu yaptırım sonucunda SWIFT’in sağladığı olağan, sıkıntısız ve süratli ödemeleri yapamaz hale geleceği belirtiliyor. Petrol ve tarım eserleri bölümlerindeki kıymetli ihraç eserlerinin karşılığı olan ödemelerinde de büyük aksama bekleniypr. Bu türlü bir durumda tek tek bankalar birbiriyle bağlantıya geçerek ödemeleri gerçekleştirecek olsa da, bu durum hem ek vakit hem ek masraf gerektirecek ve nihayetinde Rusya hükümetinin gelirlerini tesirler.
RUSYA 2014’TE ‘SAVAŞ İLANI’ DEMİŞTİ
Rusya daha evvel de 2014 yılında Kırım’ı ilhak ettiğinde SWIFT’ten dışlanmakla tehdit edilmişti. Rusya hükümeti bunun savaş ilanı manasına geleceğini söylemişti. Batılı müttefikler o sırada Rusya’yı SWIFT’ten dışlama kararı almadılar lakin bu tehdit Rusya’yı MIR ismiyle bilinen kendi Ulusal Ödeme Sistemi’ni geliştirmeye yöneltti. Fakat sistemi Rusya dışında kullanan çok az ülke var.(BBC Türkçe)
