Becky Ferreira
Scientific American isimli bilim mecmuası, bilim insanlarının Samanyolu’nda var olması olası zeki uzaylılara ışınlanabilecek yeni bir ileti geliştirdiğini duyurdu. ‘Beacon in the Galaxy’ (Galaksideki İşaret Fişeği-BITG) diye isimlendirilen uzay notu, 1974’te Porto Riko’da bulunan Arecibo teleskopundan bir yıldız kümesine gönderilen bildiriden bu yana öbür hayat formlarıyla temasa geçme teşebbüslerinin en sonuncusu.
İşaret bildirisi, NASA’nın Jet İtiş Laboratuvarı’nda [JPL] misyonlu bir bilim insanı olan Jonathan Jiang ile motivasyonlarını ve metodolojilerini ön baskı sitesi olan Arxiv üzerinde paylaşılan bir çalışmada yayınlayan meslektaşları tarafından tasarlandı. Ön baskı çalışmaları hakemli değildir.
SAYISALLAŞTIRILMIŞ BİLGİLER İÇERİYOR
Jiang ve meslektaşları, yayınladıkları makalede “Hazırlanan bildiri, yeryüzündeki ömrün biyokimyasal bileşimi hakkında verilen bilginin yanı sıra kozmik bir bağlantı aracı oluşturmak maksadıyla temel matematik ve fizik kavramları, Güneş Sistemi’nin Samanyolu’ndaki bilinen global yıldız kümelerine nazaran vakit işaretli pozisyonu ve Güneş Sistemi ile Dünya’nın yüzey tasvirleri üzere sayısallaştırılmış bilgiler içeriyor” diyor. Araştırma grubu, “Mesaj, insan formunun dijitalleştirilmiş imgeleri ve rastgele bir alıcı zekayı yanıt vermeye davet eden bir davetle sona eriyor” diye ekliyor.
Zeki uzaylıların hangi yollarla irtibat kurabilecekleri ya da var olup olmadıkları konusunda hiçbir fikrimiz olmadığı hesaba katıldığında, daha isabetli bir terim olmadığı için ‘evrensel’ olabilecek bir lisanı hayal etmesi güç. Jiang ve meslektaşları, BITG’yi ikili sistemle yazarak, daha evvelki pek çok yıldızlararası iletiye misal bir yol izlemeyi tercih ettiler. İşaret, Çin’de bulunan beş yüz metre genişliğindeki Diyaframlı Global Radyo Teleskopu ve Kaliforniya’daki SETI Enstitüsü’nde bulunan Allen Teleskop Dizisi aracılığıyla galaksimizde ömrü barındırması en beklenen görülen bir bölgeye ulaştırılabilir.
Araştırmacılar, “İnsani bakış açısından matematik kavramı ETI [Dünya Dışı Zeka] için potansiyel olarak anlaşılmaz olsa da, ikili sistem büyük ihtimalle bütün zeka biçimlerinde evrenseldir” diyorlar: “İkili sistem, sıfır yahut bir, evet yahut hayır, siyah yahut beyaz, kütle yahut boşluk üzere iki zıt durumu içerdiği için matematiğin en kolay formudur. Münasebetiyle, kodun ikili olarak iletilmesi büyük ihtimalle bütün ETI’ler açısından anlaşılabilir olacaktır ve BITG iletisinin temelini oluşturur.”
KİMİ KESİTLER UZAYLILARLA BAĞLANTISI ONAYLAMIYOR
İnsanlar, BITG üzere, NASA’nın Voyager araştırma uydularında yollanan ve çıplak insan formunun imajlarını taşıyan Altın Plaklar da dahil olmak üzere, yıllardan beridir uzaylılara yönelik pek çok bildiri gönderdiler. Buna rağmen, yabancı bir çeşitle temas kurma teşebbüsleri tartışmasız biçimde gerçekleşmiyor. Kimi uzmanlar, Dünya’nın galakside bulunduğu pozisyonu yayınlamanın potansiyel olarak düşman bir tıbbın dünyamıza ziyan vermesi için bir davet olabileceği konusunda ihtarda bulunuyorlar. Jiang ve meslektaşları bu riskin varlığını kabul ediyor; öte yandan, sonuç itibariyle BITG iletisini deşifre edebilecek rastgele bir uzaylı çeşidin saldırgan işgalciler olma mümkünlüğünün yüksek olduğuna karşı çıkıyorlar.
Araştırma takımı, “Mantık, kozmos aracılığıyla temasa geçmeye yetecek karmaşıklığa ulaşan bir cinsin kendi içinde yüksek düzeyde işbirliğine ulaşmış olabileceğini ve hasebiyle barış ve işbirliğinin ehemmiyetinin farkında olacağını düşündürüyor” diye belirtiyor. Jiang ve meslektaşları, emsal biçimde, galakside var olabilecek başka zeki varlıklarla temasa geçme konusundaki yeni teşebbüsleri desteklemek noktasında iletişimsel bir tıp olarak kendi insanlık tarihimize vurguda bulunuyorlar.
Araştırmacılar, “Modern insanların uzak cetlerinin ilkel zihinlerinde yaklaşık yüz bin kuşak evvel birinci hafif titreşimin ortaya çıkmasından bu yana, irtibat kurmaya çalıştık” diyorlar: “İlkel homurtular ve hareketlerle kolaylaştırılan işbirliği, Afrika bozkırlarında kuşağının tükenmesi ihtimali ile en sonunda Dünya’ya hakim olma ortasındaki farkı yaratabilir. Şu anda üstümüzde uzanan gökyüzü, iki milyon yıl evvel Afrika ufkunun çabucak üzerinde uzanandan çok farklı değil; bizleri, en sıkı gayretlerimizi yenilenmiş bir inançla ve içgüdüsel olarak aradığımız karşılıkları daha yeterli araçlarla sürdürmeye davet ediyor.”
Yazının yepyenisi Vice sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
