Dünya’daki en ıssız adalardan biri olan Grönland’ın barındırdığı buz katmanının, Jüpiter’in uydusu Europa’da tespit edilen buzulları andıran bir yapıya sahip olduğu tespit edildi. Araştırmacılar, Europa’daki buzulların da tıpkı Grönland’da görülene benzeri su birikintilerinin tesiriyle ortaya çıkmış olabileceğini düşünüyor.
Ulaşılan bulgular, buzul gökcismini çok seviyede donduran jeolojik süreçler hakkında yeni bilgiler sunuyor. Şayet buzul uyduda hayat mevcutsa, onlarca kilometrelik buz katmanının altında izole halde kalmaktan çok, yüzeye çok daha yakın ve erişilebilir olabileceğini de akla getiriyor.
BENZER SÜREÇLER MİSAL OLUŞUMLAR YARATIYOR
Araştırma grubunun bir üyesi olan Stanfor Üniversitesi’nden joefizikçi Dustin Schroeder, Europa’nın yüzeyine yakın sıvı su birikintilerine ulaşılabilirsek, mikrobik hayat biçimleri keşfetmemizin imkansız olmadığını lisana getiriyor ve “Grönland’da şahit olduğumuz sistem, bu süreçlerin Europa’da gerçekleşme biçimiyle benzeşiyorsa, her yerde su olabileceğini de gösterir” diye ekliyor.
Bugüne dek ulaşılan bulgular, Europa’nın kalın buz katmanının altında büsbütün iç dinamikler sonucunda ısınan devasa ve tuzlu bir okyanusun var olduğunu gösteriyor. Bu durum ise onu Güneş Sistemi’nde Dünya dışında hayatı barındırması en beklenen gök cismi haline getiriyor. Şayet Europa’da da katı çekirdekten yayılan ısı Dünya’daki okyanus tabanlarında rastladığımız sıcak su bacalarına emsal oluşumlara yol açıyorsa, hayatın ortaya çıkması için elverişli bir ortama sahip olabilir.
Buzul sırtların oluşumuyla ilgili yeni tez bir tesadüf sonucu ortaya çıktı. Schroeder ve gökbilimci meslektaşları, Grönland’ı mevzu alan bir sunuma katıldıklarında, sunumu gerçekleştiren grubun paylaştığı imajlarda Europa’dakilere çok benzeyen özellikler bulunduğunu fark ettiler. Bu imajlar, takıma, uyduda işlemekte olan sistemlerin Görönland’dakilerle tıpkı özellikleri barındırabileceğini düşündürdü.
UZAYDA HAYAT ARAYIŞI İÇİN BİR FIRSAT OLABİLİR
Schroeder ve takım arkadaşları NASA’nın IceBridge isimli aygıtı tarafından toplanan ve buzun altında neler bulunduğunu gösteren dataları incelediklerinde, Grönland’da 2015 yılında var olmayan ‘M’ formundaki buzul sırtların 2017’de ortaya çıktığını fark etti. Buz katmanının altına bulunan sıvı su birikintilerinin yine donarak yüzeyde kalan buzulların kırılmasına ve hasebiyle çift yükseltili buzul sırtların oluşmasına neden olduğunu açığa çıkardı.
Araştırmaya öncülük eden Riley Culberg süreci, “Grönland’daki bu çift sırt, yüzey göllerinden ve akarsulardan gelen suyun sık sık yüzeye yakın yerlere aktığı ve tekrar donduğu alanlarda oluştu” diye izah ediyor: “Europa’da buna misal sığ su birikintilerinin oluşmasının yollarından biri, yeraltı okyanusundan gelen suyun kırıklar yoluyla buz kabuğuna zorlanması olabilir. Ve bu durum, buz kabuğunun altında makul ölçüde değişim olabileceğini düşündürüyor.”
Bulgu, uzayda ömür arayışını sürdüren gökbilimciler açısından yeni olasılıklara bir kapı aralasa da Europa’nın yüzey altı özelliklerini araştıracak bir vazife gerçekleştirilinceye dek bunu öğrenmek mümkün olmayacak. (Derleyen: Tarkan Tufan)
