Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşı çıkmasına ittifak üyesi ülkelerden farklı reaksiyonlar geldi. İki ülkenin de ittifaka katılması için 30 üye ülkenin onayı gerekirken Türkiye’nin muhtemel veto kararı NATO’da birlik tartışmalarına neden oldu.
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki bugün yaptığı açıklamada, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmadan evvel akına uğramaları halinde bu ülkelere dayanağa gideceklerini ilan etti. Morawiecki, “İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya iştirakini Avrupa’da güvenliği güçlendirmenin değerli bir işareti olarak görüyorum. İsveç yahut Finlandiya’ya katılmaları sırasında bir akın olması durumunda Polonya’nın yardımına geleceğini açıkça belirtmek istiyorum” dedi.
ALMANYA: TÜRKİYE’NİN TAKVİYESİ ÖNEMLİ
NATO’nun kritik üyesi Almanya ise İsveç ve Finlandiya’nın ittifaka iştiraki konusunda Türkiye’den gelen yansıları tartışıyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik sürecini destekleyeceğinden emin olduğunu savunuyor.
Berlin’de Lihtenştaynlı mevkidaşı Daniel Risch ile hafta başında basın toplantısında konuşan Scholz, “NATO, Finlandiya ve İsveç ile iki pahalı müttefik kazanacak. Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyeliğini destekleyeceğinden eminim” dedi. Scholz, Türkiye’nin Ukrayna savaşında boğazları Rus savaş gemilerine kapatarak “çok yapıcı” tavır sergilediğini de savundu.
Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht ise Belçika’nın başşehri Brüksel’de Avrupa Birliği (AB) Savunma Bakanları Toplantısı’nda yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin telaşları ve argümanlarının ciddiye alınması” gerektiğini belirtti. Lambrecht, “Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya girmesiyle ilgili tüm kararlar oy birliğiyle alınmalıdır. Bu nedenle Türkiye ile de çok ağır bir biçimde görüşmemiz ve sunulan telaşların yahut argümanların da ciddiye alınması değerli ancak sonuçta böylesine güçlü iki AB ülkesinin, Finlandiya ve İsveç’in, NATO’ya katılması NATO için bir zenginliktir. Türkiye’nin de buna ikna olacağına inanıyorum” dedi.
HIRVATİSTAN: TÜRKİYE ZİYANA UĞRAMAYACAK
Arnavutluk’la 2009’da NATO’ya katılan Hırvatistan ise Türkiye’nin muhtemel veto kararını destekleyeceğinin sinyallerini veriyor. Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, “Türkiye, kendisi için değerli olan şeyleri talep ediyor. İsveç’i dost görmüyor. İsveç, Türkiye’nin isteklerini yerine getirirse artık eski İsveç olmayacak. NATO’ya girerse de eskisi üzere bir ülke olmayacak. Türkiye, kendisi için kıymetli olan şeyleri talep ediyor. İsveç’i dost görmüyor” açıklaması yaptı.
“İsveç’in Türkiye’nin taleplerini karşılamasının prestijini sarsabileceği istikametinde görüşler olduğu”nu tabir eden Milanovic, “Bu, Hırvatların Bosna Hersek’teki durumunun tam bilakis, Türk onurunun bir örneği. Bizler de kendi çıkarlarımız için uğraş etmeliyiz. Burada ziyana uğrayan taraf, Türkiye olmayacak” diye konuştu.
ABD: TÜRKİYE’NİN KAYGILARI GİDERİLECEK
ABD hükümeti ise Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya kabulüne ikna edilmesi için diplomasi trafiği yürütüyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Türkiyeli mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ortasında yapılan New York görüşmesinden bu hususta uzlaşma kararı çıkmadı.
ABD Lideri Joe Biden ise tartışmalarla ilgili Türkiye’yle bağların “iyi olacağı” bildirisi verirken ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise “Ben farklılıkların çözülebileceğine ve NATO’nun İsveç ve Finlandiya’ya dayanak konusunda tek ses olabileceğine inanıyorum. Türkiye’nin tasalarının karşılanabileceğine inanıyoruz” açıklaması yaptı.
FRANSA KAMUOYUNDA ‘TÜRKİYE’ TARTIŞMASI
NATO üyesi Fransa’da hükümetten kelam konusu tartışmalarla ilgili şimdi açıklama yapılmazken ülke kamuoyunda Türkiye’nin tavrına ait görüşler paylaşılıyor. France 24 kanalının haberine nazaran, Sciences Po’da sosyolog araştırmacı Élise Massicard, “İttifak uzlaşı prensibine nazaran çalışıyor. Bu nedenle her üyenin veto hakkı var. Bunu yıllardır Kuzey Makedonya’nın üyeliğine karşı çıkan Yunanistan’da gördük. Türkiye üzerinde o kadar çok siyasi baskı olacak ki Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini engelleyemeyecek” dedi.
France 24 okurlarından da Türkiye’nin yansısına ait yorumlar yapıldı. Rousseau Edmond isimli kullanıcı, “AB’nin sonunun başlamasının akabinde NATO’nun sonunun başlangıcındayız. Bu, rastgele bir birlik içinde mutlak çoğunlukla alınması gereken kararların imkansız olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bu da, tüm örgütü büsbütün çaresiz ve savunmasız kılıyor” dedi. AG isimli kullanıcı ise “Nihayet biri düşünmeye başladı” kelamlarıyla Türkiye’nin tavrını destekledi.
NATO: FİKİR BİRLİĞİ SAĞLANABİLİR
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg kelam konusu tartışmalarla ilgili açıklamasında Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğini veto etmeyeceğini “umduğu” iletisi vermişti. Stoltenberg, “Ortak bir yer, üyelik sorunlarında nasıl ilerleyeceğimiz konusunda bir fikir birliği bulabileceğimizden eminim” demişti. (DIŞ HABERLER)
