ANKARA- Cumhuriyet Halk Partisi Bayan Kolları Genel Lideri Aylin Nazlıaka, 17 Şubat 1926’da TBMM’de kabul edilen Türk Uygar Kanunu’nun 96. yıldönümüne ait CHP Genel Merkezi’nde basın açıklaması yaptı.
Nazlıaka açıklamayı 81 vilayette eş vakitli olarak yapmayı planladıklarını fakat Giresun’da vilayet ve ilçe bayan kolları liderlerinin 16 yaşında katledilen Sıla Şentürk’ün cenazesine katılacağını tabir etti.
‘SİZ DEĞİL MİYDİNİZ BİR SEFERDEN BİR ŞEY ÇIKMAZ DİYENLER?’
Hüseyin Can Gökçek tarafından katledilen kız çocuk Sıla Şentürk’e dair konuşan Nazlıaka, hükümetin siyasetlerini eleştirdi. Fail Gökçek’in Sıla Şentürk’ü kaçırmaya teşebbüs ettiğini, olayın yargıya intikal etmesine karşın tutuklanmadığını hatırlatan Nazlıaka, “Bu caninin tutuklanması için 16 yaşındaki bir çocuğumuzun katledilmesi mi gerekiyordu?” diye sordu. Sıla Şentürk’ün vefatına ait iktidar tarafından yapılan açıklamaları “samimiyetsiz ve yapmacık” olarak nitelendiren Nazlıaka, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bizler çocuk istismarı olayları ile uğraş ederken siz değil miydiniz küçüğün isteğinden bahseden? Sorarım size Bekir Bozdağ? Bizler adliye koridorlarında nöbet tutarken o çocuk istismarı davalarından daha adil kararlar çıksın diye uğraşırken siz değil miydiniz “Bir kereden bir şey çıkmaz” diyenler. Bizler erken yaşta ve zorla evlilik başlı başına çocuğa yönelik şiddettir. Bunun üzerine diğer cümle kurulmaz diye ortalıkta sık sık bunu lisana getirirken siz değil miydiniz çocukları tecavüz edenlerle evlendirmeye çalışanlar? TCK 103’ü değiştirip de tecavüzcüleri aklama yasasını hayata geçirmeye çalışanlar. Üstelik biz bunu her lisana getirdiğimizde maddeyi geri çekip sonra pişirip pişirip sonra tekrar önümüze getirmeye çalışanlar? Biz bayanların ve çocukların can güvenliğiyle uğraşırken tüm bayanların ve çocukların bu ülkede inanç ve huzur içerisinde yaşamasının teminatı olan İstanbul Sözleşmesi’ne sıkı sıkıya sarılırken siz değil miydiniz bayanların ve çocukların can güvenliği olan İstanbul Sözleşmesi’ni feshedenler? Buradan halkımıza kelam verelim. Birinci seçimlerden sonra çocuklarımızı ve bayanları değil bu zihniyeti gömeceğiz.”
Türk Uygar Kanunu’nun kabul edilmesini bayan hakları açısından dev bir adım olarak tanımlayan Nazlıaka özetle şunları söyledi:
‘AİLE REİSİ KOCADIR’ KARARI DEĞİŞTİRİLMİŞTİR: Bu yasa bayanı ve erkeği yurttaşlık temelinde eşitlemiştir. Erkeğin çok eşliliği ve tek taraflı boşanmasına ait düzenlemeler kaldırılmış, tek eşle evlilik temeli getirilmiştir. Bayanlara boşanma, mahkemede tanıklık yapma, eşit miras, velayet hakkı ve malları üzerinde tasarruf yapma hakkı tanınmıştır. 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren yeni Türk Uygar Kanunu ile de aile hukuku kuralları günün değişen şartlarına uygun hale getirilmiştir. “Aile reisi kocadır” kararı değiştirilmiş, evlilik birliğinde bayan ve erkeğe eşit kelam hakkı tanınmıştır. “Evin seçimini kocanın yapacağı” kararı değiştirilerek, eşlerin oturacakları meskeni birlikte seçmeleri karar altına alınmıştır. Evlilik birliğinin masraflarına yalnız malvarlığı ile değil emekleriyle de katılabilme imkanı sağlanmıştır. Ayrıyeten evlilik sona erdiğinde evlilik sürecinde edinilen malların paylaşımında eşler ortası eşitlik sağlanmıştır.
BOŞANMA SONRASI ÜÇ NAFAKA HAKKI TANINDI: AK Parti iktidarının bayan erkek eşitliğine inanmayan zihniyeti, her geçen gün kazanılmış haklarımızı aşındırdı. 2017 yılında “müftülere resmi nikâh yetkisi” tanındı. Böylelikle laik hukukun simgesi olan Uygar Kanunu’muzla sağlanan hukuk birliği göz arkası edildi. 2021 yılında ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir gece yarısı kararı ile bayanın hayat hakkını savunan İstanbul Kontratı hukuksuz bir halde feshedildi. Artık de bayanın nafaka hakkına göz dikildi. Boşanma sonrasında taraflara üç çeşit nafaka hakkı tanınır. Bunlar; önlem nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakasıdır.
GİDERLER ANNE VE BABANIN ORTAK SORUMLULUDUR: Önlem nafakası; boşanma davasının açıldığı günden başlayarak dava müddetince gerekli görüldüğü hallerde verilen bir nafaka cinsidir. Bayan Dayanışma Vakfı’nın “Yoksulluk Nafakası” incelemelerine nazaran, dava sürerken müşterek çocuklar için talep edilen önlem nafakası oranı yalnızca yüzde 44’tür. Eşler için talep edilen önlem nafakası oranı ise yüzde 46’dır. İştirak nafakası, çocuğun velayetini alan eşe, çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için ödenen nafakadır zira bu sarfiyatlar anne ve babanın ortak sorumluluğudur. Müşterek çocuklar için talep edilen iştirak nafakasının oranı yüzde 61’dir. Yoksulluk nafakası ise boşanma davasının bitip katileşmesinden sonra ödenen bir nafaka çeşididir. Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek tarafa, geçimi için öbür taraftan mali gücü oranında nafaka bağlanır. Düzenlemede rastgele bir cinsiyet belirtilmemiştir. Daha çok bayanın lehine olmasının nedeni, boşanma sonrasında fakirleşen taraf daha çok bayanlardır. Bu tablo toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir sonucudur.
KADINLARIN YÜZDE 66’SI 500 LİRANIN ALTINDA NAFAKAYA MECBUR BIRAKILMAKTA: Kaldı ki bu nafaka süresiz değildir. Alacaklının yine evlenmesi ya da taraflardan birinin mevti halinde ortadan kalkar. Buna ek olarak, alacaklı tarafın bir oburuyla fiilen evlenmiş üzere yaşaması, işe girerek yoksulluğunun ortadan kalkması durumunda da mahkeme kararıyla kaldırılabilir. Ayrıyeten, mali durumların değişmesi halinde nafaka ölçüsünün azalmasına karar verilebilir. Bayanlar tarafından talep edilen yoksulluk nafakasının oranı yüzde 70’tir, zira davalara taraf olan bayanların yüzde 45’inin rastgele bir geliri yoktur. Bayan Dayanışma Vakfı’nın 2019 yılında yaptığı bu çalışmaya nazaran, mahkemeler, nafaka taleplerinin yalnızca yüzde 8’ini tam olarak kabul etmiştir. Ayrıyeten nafaka meblağları da kamuoyuna yansıdığı üzere milyonlar değildir. Bayanların yalnızca yüzde 2’si 2 bin TL’nin üstünde nafaka alırken yüzde 66’sı 500 TL’nin altında nafakaya mecbur bırakılmaktadır. Şunu da hatırlatmakta yarar var: bağlanan nafakaların yüzde 50,7’si hiç ödenmemektedir. Ayrıyeten, bir gün evli kalıp ömür uzunluğu nafaka ödediğini sav eden erkekleri TÜİK bilgileri bile yalanlıyor. 2020 yılında açıklanan TÜİK bilgilerine nazaran, Türkiye’de boşanmaların yalnızca yüzde 2.2’si bir yıldan az evlilikleri kapsıyor.
YENİ MAĞDURİYETLER YARATILACAK: Şahsım hükümetinin yaptıkları bunlarla da bitmiyor. Aile Hukuku’nda “zorunlu arabuluculuk” uygulaması getirilmeye çalışılıyor. Bu düzenleme hayata geçirilirse; bayanlar açısından yeni mağduriyetler yaratılacak. Örneğin, bayan şiddet uygulayan erkek ile tıpkı masada uzlaşmaya zorlanacak. AK Parti hükümeti boşanmaları hızlandırarak, dava müddetince fakirleşen tarafa ve çocuğa bağlanan önlem nafakasını da ortadan kaldırmayı planlıyor. Boşanma davası müddetince aile konutunda bayan ve çocukların yaşamasına karar verilebiliyordu. Meğer getirmeye çalıştıkları yeni düzenlemede, bayan ve çocuklar birkaç ay içinde aile konutundan çıkarılabilecek. Aslında ödenmeyen nafakalar için ister öde, ister ödeme devri başlayacak.”(DUVAR)
