Ukrayna’daki savaş, İran’la ABD ortasındaki nükleer mutabakatın tekrar canlandırılması için yapılan müzakereleri de sekteye uğrattı. İran’la yeni muahedenin açıklanmasının beklendiği bir süreçte, Rusya’nın Ukrayna ile ilişkili kimi şartlar getirmesi kriz çıkardı. İranlı yetkililer, Rusya’nın halini ‘yapıcı bulmadıklarını’ söyledi.
İran’la Viyana’da aylardır devam eden müzakerelerin sonucunda yeni bir mutabakatın birkaç gün içinde açıklanması bekleniyordu. Muahede çerçevesinde özetle, İran’ın 2015’te verdiği nükleer kelamlara geri dönmesi karşılığında Amerikan yaptırımlarının kaldırılması bekleniyordu.
RUSYA NE TALEP ETTİ?
Ancak muahedeyi müzakere eden 5+1 ülkelerinden Rusya son anda, Ukrayna’daki savaş nedeniyle kendisine uygulanan yaptırımlardan İran özelinde muaf kalmak için yazılı garanti talep etti. Buna nazaran Moskova, Ukrayna nedeniyle ABD’nin dayattığı yaptırımlardan, İran’la ticarette muaf olmayı talep etti.
LAVROV: EN AZ ABD DIŞİŞLERİ SEVİYESİNDE YAZILI GARANTİ İSTİYORUZ
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, hafta sonunda yaptığı açıklamada, Batı’dan gelen ‘yaptırım şelalesine’ dikkat çekerek, “Bu durum Moskova’nın evvel ABD’den garantiler istemek durumunda olmasını gerektirdi. Yeni yaptırımların, nükleer muahede kapsamındaki hakları etkileyemeyeceği konusunda açık bir cevap istiyoruz” dedi. Lavrov, ABD’den en az dışişleri bakanlığı seviyesinde olmak üzere, ‘ABD’nin Ukrayna yaptırımlarının, Rusya’nın İran’la ekonomik ve askeri işbirliğini hiçbir biçimde etkilemeyeceği’ tarafında yazılı garantiler istediklerini söyledi.
Uzmanlar, Batılı ülkelerin bu talebi reddetmesinin beklendiğini, Rusya’nın ısrar etmesinin ise İran’la nükleer mutabakatın sağlanamayacağı manasına gelebileceğini söylüyor.
İran ise Rusya’ya reaksiyonlu. Yarı resmi haber ajansı Tasnim’e konuşan yetkililer, Rusya’nın taleplerinin ‘yapıcı olmadığını’ söyledi. İsmi açıklanmayan yetkililer, ‘Rusya’nın müdahalesinin kendi çıkarlarını teminat altına almayı hedeflediği’ eleştirisi getirdi. İran Dışişleri Bakanlığı ise “Nükleer müzakereler, Rusya’ya yönelik olanlar üzere öbür yaptırımlardan etkilenmemeli” çıkışı yaptı. (DIŞ HABERLER)
