Korona virüsü nedeniyle Okan Üniversitesi’nde akademik çalışanın 15 Mayıs 2020’de fiyatsız müsaadeye göndermesiyle ilgili açılan davada karar çıktı. Profesör Levent Sevgi’nin üniversite tarafından fiyatsız müsaadeye gönderilmesi nedeniyle başlattığı hukuk uğraşında İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi 7. Dava Dairesi en son kararı verdi. Mahkeme, devlet üniversitelerinde çalışan akademisyenlerle vakıf üniversitelerinde çalışan akademisyenler ortasında ayrım yapılamayacağının altını çizdi. YÖK yönetmeliğinde belirtilen, vakıf üniversitelerinde çalışan akademisyenler ile devlet üniversitelerinde çalışan akademisyenler için belirtilen ‘diğer özlük hakları’nın belirsizliğe yol açtığını belirtti.
‘AYRIM YAPILAMAZ…’
İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi 7. Dava Dairesi, vakıf üniversitelerinde ve devlet üniversitelerinde çalışan akademik işçi ortasında eşitlik olduğuna vurgu yaptı. Mahkeme, vakıf üniversitelerinin devlet eliyle kurulan yükseköğretim kurumlarından farklı olmasının vakıf yükseköğretim kurumlarında istihdam edilen akademik çalışanın mesleksel teminattan mahrum kılınması sonucuna yol açmayacağını belirtti.
BİLİMSEL ÖZERKLİĞE VURGU
Mahkeme, ‘bilimsel özerklik’ prensibine de vurgu yaparak hiçbir ayrım yapılmadan bütün yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim vazifelilerinin serbestçe araştırma yapma, eğitim ve öğretimi özgür biçimde, teminat içinde sürdürebilme yetkilerinin bütün üniversitelerdeki akademik çalışana verildiğini söyledi. Mahkeme bu mevzuda ayrım yapılamayacağını vurguladı. Ayrıyeten mahkeme, bu nedenle vakıf üniversitelerinde misyon yapan akademik işçinin mesleksel garantileri istikametinden yönetim hukukuna tabi olduklarının kabul edilmesi gerektiğini belirtti.
‘HANGİ ÖZLÜK HAKLARI?’
Mahkemenin dikkat çektiği hususlardan biri de YÖK yönetmeliğinde belirtilen vakıf üniversitelerinde çalışan akademik işçi ile devlet üniversitelerinde çalışan akademik işçi ortasında ayrım yapılamayacağı oldu.
Mahkeme YÖK’ün bu yönetmeliğine de vurgu yaparak uygulamada problemler olduğu değerlendirmesinde bulundu: “Yönetmelikte ‘diğer özlük hakları’ ibaresi akademik çalışanın hangi haklarından bahsettiği konusundaki belirsizlik, hukuksal meselelere yol açıyor.”
‘ÜCRETSİZ MÜSAADE HUKUKA AYKIRI’
Mahkeme yaptığı bu değerlendirmeler ışığında Okan Üniversitesi’nin salgını münasebet göstererek akademik işçisi 15 Mayıs-17 Temmuz 2020 tarihinde fiyatsız müsaadeye göndermesini hukuka alışılmamış buldu. Mahkeme bu mevzuda şu değerlendirmelerde bulundu: “Vakıf yükseköğretim kurumlarında niteliği belirtilen kamu hizmetlerinin yürütülmesi için istihdam edilen akademik işçi ile vakıf yükseköğretim kurumu ortasında akdedilen kontrat yönetim hizmet kontratı niteliğindedir. Davacının fiyatsız müsaadeye çıkarılmasına ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık bulunmadı.”
Mahkeme, daha evvel davayı reddeden İstanbul 8. Yönetim Mahkemesi’nin davayı reddetmesini de hukuka uygun bulmadı.
Ne olmuştu?
Korona virüsü salgınının başladığı birinci aylarda vakıf üniversitelerinde akademisyenler fiyatsız müsaadeye gönderildi. Bunlardan biri de Okan Üniversitesi oldu. Üniversite, bu süreçte akademik ve idari işçi olmak üzere toplam 193 kişinin fiyatsız müsaadeye gönderildiğini açıkladı. Avrasya ve Nişantaşı üniversiteleri de akademisyenleri de fiyatsız müsaadeye gönderen üniversiteler oldu.
Okan Üniversitesi akademisyenleri fiyatsız müsaadeye gönderme münasebetini şöyle açıklamıştı: “Devletimiz daha evvel gibisi yaşanmamış, patronlar tarafından de çalışanlar istikametinden de çıkarılan kanunlarla bu global sorunun tesirlerinin azaltılması ve en az hasarla atlatılması maksadıyla acil olarak bir ekip önlemler getirmek zorunda kalmıştır. Çıkarılan kanunların isminden da anlaşılacağı üzere maksat yeni koronavirüs salgınının ekonomik ve toplumsal hayata tesirlerinin azaltılması zorunluluğudur.”
Ancak akademisyenler salgın devrinde üniversite gelirinin düşmediğini, bu üniversitelerin eğitim öğretime online olarak devam ettiğini belirterek yaşananlara reaksiyon gösterdi.