Muğla’nın Marmaris ilçesindeki büyük orman yangını sonrası yağmurlarla oluşan erozyon ile denizdeki kirliliğe dikkat çekmek için harekete geçildi. İstanbul ve Ankara’dan gelip inceleme yapan uzmanlar, Marmaris Körfezi’nin birtakım bölgelerinde 2 metreyi bulan balçık katmanı oluştuğu, canlı sayısının da azaldığını tespit etti. İçmeler Mahallesi kara yolu üzerindeki Armutalan Mahallesi Siteler mevkisinde bulunan kızılçam ağaçlarıyla kaplı ormanda, geçen yıl 29 Temmuz’da yangın çıktı. Alevler geniş bir alana yayılırken, havadan ve karadan müdahaleyle yangın, 9’uncu günde söndürüldü, 13 bin 650 hektar alan ziyan gördü.
‘ACİL OLARAK TEDBİR ALINMALI’
Alevlerin ormanı küle çevirdiği bölgelerde, önünde ağaç manisi kalmayan toprak ile çakıl taşları, yağışlarla birlikte dağlardan derelere ve denize akmaya başladı. Dereler, toprak ve çakıl taşlarıyla doldu, ilçenin kimi mahallelerinin kıyılarında adacıklar oluştu. Çevreciler ve bilim insanları, Marmaris’teki erozyonunun verimli toprakların kaybının yanı sıra sel riskinin artmasına, deniz tabanındaki doğal istikrarın bozulmasına, deniz canlıların ölmesine yol açtığını söyledi, acil olarak tedbir alınması gerektiğini savundu. Her yağmur sonrası Marmaris Körfezi ve İçmeler Mahallesi’nde denizin kahverengiye dönmesi üzere telaş verici gelişmeler de harekete geçilmesine neden oldu.
‘KÖPRÜDEN EVVEL SON ÇIKIŞ’ PROJESİ
Marmaris Kaymakamlığı’nın dayanağı ve bir küme beşerinin maddi katkısıyla Marmaris Çevrecileri Derneği (MÇD), İstanbul ve Ankara merkezli 2 firmayla birlikte 4 etaplı çalışma başlattı. Dernek, Marmaris Körfezi’nin kurtarılması için ‘Köprüden Evvel Son Çıkış’ ismi altında paklık projesini hayata geçirdi. İstanbul’da Haliç, İzmir’de ise körfezdeki kirliliğin paklığı için çalışan 4 uzman, 7 sivil ve Kıyı Güvenlik Komutanlığı dalgıcı, Marmaris Körfezi’nde birinci etap dalışı yaptı. 3 gün boyunca kıyıdan 200 metre açıkta deniz tabanı noktalarından numuneler alındı. İncelemelerde dağlardan inen toprağın körfezin kimi bölgelerinde tabanda yer yer yükseklikleri 1,5, 2 metreyi bulan balçık katmanı oluştuğu belirlendi, canlı sayısının azaldığı gözlendi.
2011 yılından beri Marmaris Körfezi’nde yaşanan kirliliğe dikkat çekmek için alanında uzman bilim adamları ile araştırma yapan MÇD Lideri Ahmet Kutengin, inceleme etapların tamamlanmasının akabinde tahlil tekliflerinin de yer alacağı raporu, başta Etraf ve Kent Bakanlığı olmak üzere yetkili mercilere sunacaklarını kaydetti.
‘BAKANLIKLARDAN BİR SONUÇ ALAMADIK’
Yaklaşık 6 ay evvel yazışma ve görüş alışverişiyle başlattıkları projeye ‘Köprüden Evvel Son Çıkış’ ismini verdiklerini söz eden Kutengin, şöyle konuştu:
“2011’den bu yana körfezde tekraren inceleme ve araştırmalar yaptırdık, 11 bin numune laboratuvarlarda incelendi. 388 sayfalık rapor hazırlanarak Marmaris, Muğla ve bakanlıklara gönderildi. Ne yazık ki ne Marmaris ne Muğla ne de bakanlıklardan bir sonuç alamadık. Bu dört etaptan oluşacak inceleme sonucunda hazırlayacağım raporları Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’na göndereceğiz. Farklı dış etkenler nedeniyle Marmaris de deniz kirlilik tehlikesiyle karşı karşıyaydı. Fakat son yangın felaketinin akabinde ortaya çıkan erozyon tehdidi, denizdeki tahribatı kat kat arttırdı. Tedbir alınmaz, tahlil bulunmazsa evvel tabiat sonra turizm ziyan görür. Hasebiyle geleceğimiz de risk etmiş oluruz. Zira köprüden evvel son çıkıştayız.”
Daha evvelki yıllarda yapılan çalışmalar ve hazırlanan raporlarının bürokrasi pürüzüne takıldığını belirten Kutengin, bu defa işi daha sıkı tutmaya kararlı olduklarını, bu doğrultuda sorunun tahlili için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mektup yazdığını söyledi. Kutengin, Erdoğan’a hitaben yazdığı mektupta, erozyonun yanı sıra Marmaris Körfezi ve koylarına ziyan verdiği tespit edilen öteki faktörlerden de bahsettiğini kaydetti.
‘HER AĞIŞIN AKABİNDE DAHA VAHİM HALE GELİYOR’
Bu orta İstanbul ve Ankara’dan gelen uzmanlar, Marmaris’ten ayrılmadan evvel Ahmet Kutengin ile makamında ziyaret ettikleri Kaymakam Ertuğ Şevket Aksoy’u çalışmalar hakkında bilgilendirdi. Araştırmanın birinci etabında heyeti taşıyan dalış teknenin çapasının, demir attığı kimi yerlerden çamur içinde çıktığı göze çarptı. Sivil dalgıç takımının başkanı MÇD İdare Heyeti Üyesi Emekli SAS komandosu Tuncer Uysal, “Dalgıç teknesi işletiyorum. Yılın her periyodu dalıyoruz. Körfez tabanındaki katman her yağışın akabinde daha vahim hale geldiğini görüyoruz” tabirlerini kullandı. (DHA)
