ANKARA – Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısı, yaş meyve zerzevat bölümünü vurdu. Türkiye’nin domates ve narenciye eserlerinin büyük kısmının ihraç edildiği Rusya ve Ukrayna’ya giden çok sayıda TIR hudutta kalırken, ihracatın yavaşlamasıyla yur içinde de zerzevat fiyatları düşmeye başladı.
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu, Antalya, Burdur, Isparta bölgelerinden Rusya ve Ukrayna’ya yapılan sebze-meyve ihracatına ait son dataları gelişmeleri paylaştı.
‘HALA HABER ALAMADIĞIMIZ TIRLAR VAR’
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı itibariyle bölgeye giden TIR’ların büyük kısmından haber alamadıklarını, eserlerde ise büyük bir kayıp yaşandığını tabir eden Çavuşoğlu, “Hala haber alamadığımız sürücüler var. Şu anda huduttaki eserlere el koyuyorlar. Bir kısım firmamız da eserlerini bağışlıyor. Yani o bölgeye giden eserlerin birçok elde kaldı. Artık ne kadar eser kaybı var saptamaya çalışıyoruz. TIR’ları hala boş olarak geri çekemiyoruz. Şu anda öncelikli olarak insanımızı kurtarmaya çalışıyoruz. Rusya –Belarus- Ukrayna sınırına giden 200’ün üzerinde TIR vardı. Şu anda tamamını araştırıyoruz” tabirlerini kullandı.
Ümit Mirza Çavuşoğlu ’25 ŞUBAT PRESTİJİYLE UKRAYNA’YA İHRACAT DURDU’
Batı Akdeniz Bölgesi olarak ihracatın büyük kısmını Rusya ve Ukrayna’ya yaptıklarını belirten Çavuşoğlu, şu değerlendirmede bulundu: “Türkiye’de 3 milyar doların üzerinde yaş meyve zerzevat ihracatımız var. 1 milyar 200 milyon doların üzerinde ihracatı Rusya’ya gerçekleştiriyoruz, 220 milyon dolarlık bir ihracatımız da Ukrayna’ya var. Batı Akdeniz bölgesine baktığımızda da yaklaşık 220 milyon doların üzerinde Rusya’ya, 65 milyon dolar da Ukrayna’ya ihracatımız var. Bölgede meyve-sebze ihracatının neredeyse yüzde 50’si Rusya- Ukrayna – Belarus çizgisine yapılıyor. Rusya’nın Ukrayna işgalinin başladığı 21 Şubat tarihinden sonraki 4-5 günlük müddette bölgemizden Ukrayna’ya 1 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Ayın 25’i prestijiyle da sıfıra düştü. 25 Şubat’tan bu yana sıfır ihracatla gidiyoruz.”
‘RUSYA’YA İHRACATTA YÜZDE 50’LİK BİR KAYIP VAR’
Ukrayna’ya ihracatın durduğunu, Rusya’da ise büyük bir düşüş yaşandığını aktaran Ümit Mirza Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Rusya manasında savaşın başladığı bu süreçte yüzde 50’nin üzerinde bir kayıp yaşıyoruz. Bunun en büyük nedeni lojistik sorun yaşamamız. Yalnızca deniz yoluyla ulaşım sağlanabiliyor. Rusya’da hala ihracat görüşmeleri devam ediyor. Şu anda alıcılar bizlerle irtibat halinde. Uzun soluklu bakıldığında Rusya pek etkilenmeyecek üzere görünüyor fakat önümüzdeki gelişmeler gidişatı belirleyecek. Dün prestijiyle 7 Rus bankası SWIFT’ten çıkarıldı. Bu ayın 12’si prestijiyle tümünün çıkarılacağı söyleniyor. Şayet bu türlü bir şey olursa bizim için sıkıntı günler gelecek ve alışverişte çok külfet yaşayacağız. Esasen şu anda para akışında problemler yaşanıyor.”
‘RUS BANKALARI SWIFT’TEN ÇIKARILIRSA ALIŞVERİŞ RUBLE İLE YAPILACAK’
Çavuşoğlu, Rusya ile para akışının sağlanamaması durumunda bir B planının masada olduğunu tabir ederek, alışverişlerin Ruble’yle yapılmasının görüşüldüğünü kaydetti. Şayet bu duruma adapte olunursa krizden çok fazla etkilenilmeyeceğini söyleyen Çavuşoğlu, önümüzdeki günlerde yaşanan gelişmelerin bu mevzuda belirleyici olacağına işaret etti.
‘KISA MÜDDETTE ALTERNATİF PAZAR BULMAK MÜMKÜN DEĞİL’
Krizin büyümesi halinde yaş meyve-sebze kesiminde kısa müddette alternatif pazar bulmanın mümkün olmadığına dikkat çeken Ümit Mirza Çavuşoğlu, ihracat eserlerinin iç piyasaya yönlendirebileceğini, bu durumun da fiyatları düşüreceğini kaydetti.
Yaşanan kriz ortamında iç piyasada fiyatların düşmesinin uzun vadede ‘çok olumlu’ bir gelişme olmayacağına da vurgu yapan BAİB Lideri Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Şu anda eser fazlamız yok iklim prestijiyle. Bilhassa fiyat düşüşü yaşadığımız eserler ortasında dikenli salatalık var; yalnızca Rusya, Ukrayna üzere ülkelerin tükettiği bir eser. Bu eser Türkiye’deki iç pazarda hiç para etmeyecek. Bizim şu an bir kasvetimiz yok. Asıl düşünce 15-20 gün sonra başlayacak. Havalar ısındığı vakit üretimimiz birkaç kat artacak. Birtakım medya organlarında ‘ihracatı durduralım, iç piyasada fiyatlar düşsün’ diye telaffuzlara denk geliyoruz. Çok yanlış bir algı yaratılıyor. Şayet bu fiyatlar maliyetin altına düşerse üretici bir daha bu eserleri üretmez ve biz daha değerliye eser buluruz. Kıymetli olan üretimi artırmak; üretim artarsa fiyat dengelenir. Bunu da çiftçiyi destekleyerek yapabiliriz. Şöyle düşünelim: Diyelim ki domatesin maliyeti 3 TL. Çiftçi bu eseri 2 buçuk TL’ye satarsa bir dahaki seneye üretir mi? Üretmez. Kısa vadede çok avantajlı duruma geçeriz ancak 6 ay sonra bu eseri bulamayız. Bu sefer domatesi 20 TL’ye yeriz. O yüzden çok dikkatli adımlar atmak lazım” dedi.
